|
80 jarige oorlog
Jaartallen
1555 - Karel V doet troonsafstand van de Nederlanden. Filips II wordt
Heer der Nederlanden.
1558 - Karel V sterft in zijn kloosterpaleis te Yuste.
1559 - Margareta van Parma Spaans gouverneur over de Nederlanden.
1567 - De hertog van Alva wordt regent. De Prins van Oranje vlucht naar
Duitsland.
1568 - 80-jarige Oorlog. Slag bij Heiligerlee. Egmont en Hoorn in Brussel
onthoofd. 1568 Wikipedia
1569
Wikipedia
1570 - De Allerheiligenvloed op 1 november. In Friesland komen 3000 mensen
om. 1570
Wikipedia
1571
Wikipedia
1572 - Beleg van Haarlem. De Watergeuzen veroveren Den Briel. 1572
Wikipedia
1573 - Requesens landvoogd. Volksheldin Kenau Simonsdochter Hasselaer.
1573
Wikipedia
1574 - De Slag op de Mookerheide. Egmont en Hoorn in Brussel onthoofd.
1574
Wikipedia
1575
Wikipedia
1576 - Dood van Requesens. Don Juan wordt landvoogd. 1576
Wikipedia
1577
Wikipedia
1578 - Matthias van Habsburg wordt landvoogd. Hetzelfde jaar wordt Parma
landvoogd. 1578
Wikipedia
1579 - Unie van Atrecht en Utrecht. 1579
Wikipedia
1580 - Filips II doet Willem van Oranje in de ban. 1580
Wikipedia
1581
Wikipedia
1582
Wikipedia
1583
Wikipedia
1584 - Willem van Oranje wordt op 10 juli in Delft vermoord. 1584
Wikipedia
1584 - Willem Lodewijk wordt in oktober stadhouder van Friesland.
1585 - Stadhouder Willem Lodewijk van Nassau sticht in Franeker een hogeschool.
1585
Wikipedia
1586
Wikipedia
1587
Wikipedia
1588
Wikipedia
1589
Wikipedia
1590
Wikipedia
1591
Wikipedia
1592
Wikipedia
1593
Wikipedia
1594
Wikipedia
1595
Wikipedia
1596 - De overwintering van Willem Barentsz. en Jacob van Heemskerck op
Nova Zembla. 1596
Wikipedia
1597
Wikipedia
1598
Wikipedia
1599
Wikipedia
1600 - Slag bij Nieuwpoort. De gouden eeuw. 1600
Wikipedia
1601
Wikipedia
1602 - Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. 1602
Wikipedia
1603 - In Lutjegast wordt Abel Janszoon Tasman geboren. 1603
Wikipedia
1604
Wikipedia
1605
Wikipedia
1606
Wikipedia
1607 - Zeer strenge winter. Zelfs de Theems is bevroren.1607
Wikipedia
1607 - Jacob van Heemskerck verslaat de Spanjaarden bij Gibraltar.
1608
Wikipedia
1609
Wikipedia
1610
Wikipedia
1611
Wikipedia
1612
Wikipedia
1613
Wikipedia
1614
Wikipedia
1615
Wikipedia
1616
Wikipedia
1617
Wikipedia
1618
Wikipedia
1619 - Batavia wordt gesticht door Jan Pieterszoon Coen. 1619
Wikipedia
1619 - Op 13 mei wordt Oldenbarnevelt op het Binnenhof onthoofd.
1620 - De Friese stadhouder Willem Lodewijk overlijdt. Ernst Casimir volgt
hem op. 1620
Wikipedia
1621 - Hugo de Groot ontsnapt uit Slot Loevestein in een boekenkist. 1621
Wikipedia
1622
Wikipedia
1623
Wikipedia
1624
Wikipedia
1625 - Dood van prins Maurits. Frederik Hendrik Stadhouder. 1625
Wikipedia
1626
Wikipedia
1627
Wikipedia
1628 - Piet Heijn verovert bij Cuba een Spaanse Zilvervloot. 1628
Wikipedia
1629 - Piet Heijn sneuvelt tegen de Duijnkerkers. 1629
Wikipedia
1630
Wikipedia
1631
Wikipedia
1632 - Ernst Casimir sneuvelt bij Roermond. Hendrik Casimir I wordt de
nieuwe Friese stadhouder. 1632
Wikipedia
1633
Wikipedia
1634 - Eerste Kollumer Oproer. 1634
Wikipedia
1635
Wikipedia
1636
Wikipedia
1637
Wikipedia
1638
Wikipedia
1639 - Admiraal Maarten Harpertszoon Tromp verslaat de Spaanse vloot bij
Duins. 1639
Wikipedia
1640 - Willem Frederik wordt stadhouder van Friesland. 1640
Wikipedia
1641
Wikipedia
1642
Wikipedia
1643
Wikipedia
1644
Wikipedia
1645
Wikipedia
1646
Wikipedia
1647 - Overlijden Frederik Hendrik. Stadhouder Prins Willem II. 1647
Wikipedia
1648 - Vrede van Munster, einde Tachtigjarige Oorlog. 1648
Wikipedia
Tachtigjarige Oorlog
De Opstand slaagt in de noordelijke Nederlanden, die onafhankelijk worden.
De zuidelijke Nederlanden blijven geregeerd door Spaans- Habsburgse en
in de 18de eeuw Oostenrijks-Habsburgse vorsten.
1568
Willem van Oranje brengt voor eigen rekening in Duitsland een leger op
de been en valt de Nederlanden binnen. Ondanks een overwinning in de Slag
bij Heiligerlee, waar zijn broer Adolf sneuvelt, mislukt de veldtocht.
In mei laat Alva, inmiddels landvoogd, uit vergelding de graven Egmond
en Horne onthoofden op de Grote Markt in Brussel.
1571
Synode van Emden: De
Nederduyst Gereformeerde Kerk wordt gesticht
1572
Een vloot van Watergeuzenbezet op 1 april het Hollandse stadje Den Briel.
Deze inname betekent een nieuwe impuls voor de Opstand. Diverse Zeeuwse
en Hollandse steden kiezen partij voor Oranje. In juli volgt te Dordrecht
de eerste zelfstandige vergadering van de Staten van Holland. Het Spaanse
gezag slaat spoedig terug.
1573
Haarlem valt in juli weer in Spaanse handen, ondanks inspanningen van
de legendarische volksheldin Kenau Simonsdochter Hasselaar. Alkmaar weet
zich in de nazomer staande te houden ("Bij Alkmaar begint de victorie').
In december begint het eerste Beleg van Leiden.
1574
Inval door Oranje-leger in Limburg, om de Spanjaarden bij Leiden weg te
lokken. Dat lukt, maar de Slag op de Mokerhei die volgt, wordt een grote
mislukking. De Spaanse troepen keren spoedig terug voor het tweede Beleg
van Leiden. Doorgestoken dijken verdrijven de Spanjaarden op 3 oktober
uit hun schansen.
1576
Pacificatie van Gent, waarbij de Staten-Generaal van de Nederlandse gewesten
zich aansluiten bij de Hollands-Zeeuwse opstand.
1579
De zuidelijke gewesten Artesië en Henegouwen beloven, in de Unie
van Atrecht, het katholieke Spaanse gezag weer te erkennen. In reactie
hierop sluiten een aantal noordelijke gewesten samen met enkele Vlaamse
en Brabantse steden de Unie van Utrecht, waarin zij aankondigen de strijd
tegen de Spanjaarden voort te zetten. In deze twee unies ligt de kiem
van de scheiding tussen de noordelijke en de zuidelijke Nederlanden.
1580
Filips II doet Willem van Oranje in de ban. Wie hem vermoordt, wordt 25.000
gulden en verheffing in de adelstand in het vooruitzicht gesteld. Oranje
verdedigt zich in een felle verklaring, de Apologie, waarin hij formeel
de trouw aan de Spaanse koning opzegt. 1581
Zeven noordelijke gewesten besluiten de Spaanse koning niet langer te
erkennen. Zij leggen dit besluit vast in het Plakkaat van Verlatinge.
1584
Willem van Oranje wordt op 10 juli in Delft vermoord door Balthazar Gerards,
een fanatieke katholiek.
1585
Antwerpen valt weer in Spaanse handen. Tienduizenden calvinisten vluchten
naar het noorden: een belangrijke impuls voor de Hollandse steden, met
name voor Amsterdam. Prins Maurits, zoon van Willem van Oranje, 18 jaar,
wordt stadhouder van Holland en Zeeland.
1588
Nadat nieuwe landsheren (de Franse Hertog van Anjou en de Engelse Graaf
van Leicester) geen succes zijn gebleken, besluiten de Zeven Verenigde
Nederlanden zonder vorst, als republiek, hun verbond voort te zetten.
Johan van Oldenbarnevelt, de raadpensionaris (hoogste ambtenaar) van de
Staten van Holland, ontwikkelt zich tot een krachtige politieke leider.
Prins Maurits blijkt een groot militair strateeg. In de zomer vormt Filips
II een Armada die de Engelse koningin Elizabeth I en de opstandige Nederlandse
gewesten een gevoelige klap moet toebrengen. De Spaanse zeevloot lijdt
een smadelijke nederlaag.
1590-1598
Het tij keert voor de Republiek, nadat de Spanjaarden aanvankelijk grote
delen van de opstandige gewesten hebben bedwongen. In maart 1590 wordt
Breda veroverd, dankzij het turfschip, waarin ruim 70 militairen naar
binnen worden gesmokkeld die de stadspoorten openen. Verovering van diverse
steden volgt.
1598
Filips II sterft. Het bewind over de Nederlandse gewesten laat hij na
aan zijn dochter Isabella, gehuwd met aartshertog Albrecht van Oostenrijk.
1600
Slag bij Nieuwpoort. Op aandringen Van Oldenbarnevelt probeert Maurits'
leger Duinkerken te bereiken om kapers uit te schakelen. Dat lukt niet,
ondanks zijn overwinning op Spaanse troepen bij het West-Vlaamse Nieuwpoort.
Maurits, die vooraf had geprobeerd deze veldtocht af te houden, keert
woedend terug in de Nederlanden: het begin van de verwijdering tussen
hem en de raadpensionaris. Gouden Eeuw Economische en culturele bloeitijd
in de Republiek die grote politieke macht heeft.
1602
Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) voor de handel
op Azië.
1609-1621
De Republiek sluit een Twaalfjarig Bestand met de Habsburgse vorst, zeer
tegen de zin van Maurits. Rondom Oldenbarnevelt en Maurits vormen zich
facties. Hun tegenstelllingen worden aangewakkerd door een godsdienstig
dispuut tussen de Leidse hoogleraren Arminius (Remonstranten) en Gomarus
(Contra-Remonstranten).
Oldenbarnevelt kiest de zijde van Arminius, Maurits van Gomarus. Een burgeroorlog
dreigt.
1618
Op de Dordtse synode, bijeengeroepen
door de Staten-Generaal, wordt het theologische dispuut beslecht ten gunste
van de Contra-Remonstranten. Tevens valt het besluit de bijbel uit de
Hebreeuwse en Griekse grondteksten te vertalen in het Nederlands. Deze
Statenvertaling, die in 1637 klaar is, krijgt grote betekenis voor het
Nederlandse protestantisme, de Nederlandse cultuur en de Nederlandse taal.
1619
Oldenbarnevelt, gearresteerd in augustus 1618, wordt in mei 1619 onthoofd
op het Binnenhof in Den Haag. Zijn medestander Hugo de Groot, vooraanstaand
rechtsgeleerde, pensionaris van Rotterdam, wordt veroordeeld tot levenslange
detentie op Slot Loevestein. In 1621 ontsnapt De Groot in een boekenkist.
1621
Oprichting van de West-Indische Compagnie, voor de handel op Amerika.
1625
Maurits sterft. Zijn broer Frederik Hendrik volgt hem op: een groot talent
in politieke en militaire zaken. In Den Haag houdt hij, met zijn echtgenote
Amalia van Solms, op bijna vorstelijke wijze hof, onder meer aan het Binnenhof
en in het nieuwgebouwde paleis Huis ten Bosch.
VALERIUS STERFT
Verder verloop van de 80-jarige oorlog
1626 e.v.
Samen met zijn neef Ernst Casimir, stadhouder van Friesland en Groningen,
begint Frederik Hendrik een succesvolle reeks heroveringen, waarbij zij
het noorden van Brabant en delen van Zeeuws-Vlaanderen en Limburg aan
de Republiek weten toe te voegen.
1628
Vlootvoogd Piet Heyn maakt bij Cuba een Spaanse zilvervloot buit.
1629
Frederik Hendrik neemt Den Bosch in.
1632
Frederik Hendrik onderneemt pogingen de Zuidelijke Nederlanden te veroveren.
Venlo en Roermond komen moeiteloos in zijn handen, maar Maastricht moet
eerst worden belegerd.
1637
Frederik Hendrik neemt Breda in, zijn laatste verovering in de zuidelijke
Nederlanden. De grenzen van het latere Koninkrijk der Nederlanden beginnen
zich af te tekenen.
1639
De Spaanse koning vormt een tweede Armada. Het wordt, evenals de eerste
keer (in 1588), een grote mislukking. Admiraal Maarten Harpertsz. Tromp
verslaat de Spaanse vloot.
1647
Frederik Hendrik overlijdt. Zijn opvolger, Willem II, sterft in 1650.
1648
Vrede van Munster, einde van de Tachtigjarige Oorlog. De Spaanse koning
erkent de "Verenigde Nederlanden' als vrije en soevereine staat.
Tachtigjarige_Oorlog
(Wikipedia)
Portaal:Tachtigjarige
Oorlog (Wikipedia)
Lijst_van_gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog
(Wikipedia)
80jarige-oorlog.startpagina.nl
www.militair.net/Oorlogen/Tachtigjarige%20oorlog/
Van Petrus Dathenus
tot de Synode van Dordrecht
|
LITURGIE
&CETERA 
