NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

Liturgie LITURGIEK Liturgiek TVG Liturgiegeschiedenis Joods Vroeg Christelijk Oosters Orthodox Westers Katholiek Protestants

HYMNOLOGIE Geschiedenis van de Hymnodie Oud Joodse Hymnodie Vroeg Christelijke Hymnodie Griekse Hymnodie tot 900AD Latijnse Hymnodie Lutherse Hymnodie Calvinistische (Franse) Psalmodie Nederlandse Gemeentezang na de Reformatie Engelse Hymnodie Muziekgeschiedenis Kunstgeschiedenis Prehistorie, Oudheid en Vroege Middeleeuwen Middeleeuwen Renaissance Barok en Rococo Negentiende Eeuw Twintigste Eeuw

ca.2700 v. Chr.

Acupunctuur wordt ontwikkeld in China.

ca.460 v. Chr.

De Griekse arts Hippocrates wordt geboren (stief.ca.377/359 v. Chr.); hij grondvest de wetenschappelijke studie van de geneeskunst: Hij herkent natuurlijke oorzaken voor ziekten en ontwikkeld diagnose en prognose op basis van observatie.

ca.AD 130

De Griek arts Galen wordt geboren (stierf ca.201); hij consolideert het werk van vroegere dokters, bestudeert de functies van de organen door experimenten en het ontleden van dieren en is de eerste die de polsslag gebruikte als
diagnostische hulp.

918

De eerste bekende ziekenhuizen voor geesteszieken worden gesticht in Baghdad en Cairo.

980

De Persische filosoof en arts Avicenna (Ibn Sina) wordt geboren (stierf 1037); zijn medische systeem wordt de standaard in veel medische scholen tot de 17e eeuw.

1102

China stelt een openbare gezondheidsdienst in, de eerste in zijn soort, voor zover bekend.

ca.1270

De Italiaanse anatoom Mondino dei Liucca (of Luzzi) wordt geboren (stierf1326); hij publiceert het eerste anatomische handboek te Bologna na zijn eigen ontledingen.

ca. 1510

De Franse chirurg Ambroise Pare wordt geboren (d.1590); hij verbetert de behandeling van schotwonden en
vervangt het dichtbranden van aders door het afbinden van slagaders tijdens amputaties.

1543

De Vlaamse anatoom Andreas Vesalius (Andries van Wesel,1514-64) voltooit zijn De Humani Corporis Fabrica ('Over de Structuur van het Menselijk Lichaam'), gebaseerd op ontleding van menselijke lijken, en bereikt een ongekende nauwkeurigheid in de
anatomie.

1628

De Engelse arts William Harvey (1578-1657) publiceert zijn Exercitatio Anatomica de Motu Cordis et Sanguinis in Animalibus (Een Anatomische Oefening over de Beweging van het Hart en het Bloed in Dieren'), de eerste beschrijving van de bloedsomloop.

1796

De Engelse arts Edward Jenner(1749-1823) ent succesvol een kind in tegen de pokken en maakt zo een begin met vaccinatie.

1822

De Franse chemicus Louis Pasteur wordt geboren (stierf 1895); uit zijn research komt de theory dat bacterien ziekte overdragen en hij introduceert de techniek van de 'pasteurizatie', een milde en korte verwarming om ziekte-wekkende bacteria te vernietigen. In 1885 produceert hij een vaccine tegen hondsdolheid.

1840s

Het gebruik van verdovende gassen in de chirurgie wordt ingevoerd: ether wordt voor het eerst gebruikt in 1846 in de VS en chloroform voor het eerst in 1847 in Edinburgh. Anaesthesie maakt chirurgie mogelijk die anders te pijnlijk zou zijn en in de tweede helft van de 19e eeuw maakt de chirurgie meer vordering dan ooit tevoren.

1867

De Engelse chirug Joseph Lister (1827-1912) demonstreert antiseptische chirurgie; zijn onderzoek introduceert het concept van antisepsis om het verbreiden van infectie te beperken en bevorderde de overlevingskand bij operaties aanzienlijk.

1895

Een Duitse arts, Wilhelm Röntgen (1845-1923), ontdekt de eigenschappen van 'Röntgen-straling'.

1899

De Oostenrijkse neuroloog Sigmund Freud (1856-1939) begint zijn pionier werk in psychologische analyse.

1901

De in Oostenrijk geboren Amerikaanse patholoog Karl Landsteiner (1868-1943) ontdekt de bloed groepen A, B en O.

1921

De Canadese artsen Sir Frederick Banting (1891-1941) en Charles H Best (1899-1978) ontdekken een techniek om insuline te isoleren, en maken zo vanaf 1922 de behandeling van diabetes mogelijk.

Het BCG vaccin tegen tuberculose wordt in Frankrijk ontwikkeld door Albert Calmette (1863-1933) en Camille
Guerin (1872-1961).

1928

Een Schotse bacterioloog, Alexander Fleming (1881-1955), ontdekt bij toeval peneciline, het eerste veel gebruikte antibioticum, dat in 1941 in gebruik komt. Streptomycin, het eerste antibioticum dat effectief is tegen tuberculosis, wordt in 1944 ontdekt.

1940-50

Lithium kuur wordt ontwikkeld voor manische-depressiviteit.

1950-60

Open hart chirurgie wordt ter hand genomen.

1954

De Amerikaanse arts en microbioloog Jonas Salk (1914-95) ontwikkelt een vaccin tegen polio, hetgeen resulteert in het doen verdwijnen van de ziekte uit ontwikkelde landen.

De eerste menselijke orgaantransplantatie wordt uitgevoerd met een nier.

De eerste proeven op mensen van orale contraceptie worden uitgevoerd; 'de Pil' komt vanaf 1960 op de markt.

1960-70

Laser chirurgie wordt ingevoerd in het behandelen van oogaandoeningen.

1967

Een Zuid Afrikaanse chirug, Christiaan Barnard (1922-2001), voert de eerste succesvolle menselijke harttransplantatie uit.

1972

De CT scanner, een Röngen apparaat dat drie-dimensionale beelden levert. wordt ontwikkeld en maakt het mogelijk interne organen te onderzoeken zonder chirurgie.

1975

De Britse moleculaire bioloog Cesar Milton (1927- ) en de Duitse immunochemicus Georges Kohler (1946-95) ontwikkelen een methode om monoclonische afweerlichamen te maken, nu veel gebruikt in de diagnostiek.

1978

Louise Brown, de eerste 'reageerbuis baby' (verwekt door in-vitro fertilizatie), wordt geboren in het Verenigd Koninkrijk onder supervisie van de medische onderzoekers Patrick Steptoe (1913-88) en Robert Edwards (1925- ).

1980-90

Minimaal ingrijpende chirurgie technieken, zoals kijk-operaties, worden ontwikkeld.

1991

Het eerste succesvolle gebruik van gentherapie wordt gerapporteerd uit de VS.