Liedcontext A- mondeling

Volkslied - gedrukt lied - kunstlied

Een volksliedje is een (anonym) liedje dat mondeling is overgeleverd: Het heeft een eenvoudige, goed te onthouden tekst en melodie; tekstloze stukken worden opgevuld met klanken als "lalala" en "tiereliere".

In de overlevering ontstaan er varianten in zowel tekst als muziek.

Het volkslied kent meerdere  genres, zoals: liefdesliedjes, verhalende liederen, historieliederen, vaderlandse liederen, geuzenliederen, zeemansliedjes, religieuze liederen, spotliedjes, moordliederen, sint-maartensliedjes, sint-nicolaasliedjes, kerstliedjes, kinderliedjes. Conventionele elementen spelen een rol: Een aantal begint met het publiek bijeen te roepen: Komt vrienden, o.i.d., andere beginnen met het jaartal van handeling, of de persoon waar het over gaat.

Vanaf de reformatie tijd en in de zeventiende en achttiende eeuw werden liedboekjes populair in de Nederlanden. Er werden er vele gedrukt. Zo, en via liedblaadjes, werden liedjes niet alleen maar meer mondeling overgeleverd. Het Antwerps liedboek is het oudste gedrukte liedboek dat we kennen waarin een zo groot aantal wereldlijke Nederlandse liederen zijn opgenomen. De meeste van die liederen waren toen, aan het einde van de Middeleeuwen, al lang bekend door de traditionele mondelinge overlevering; velen kregen dan ook de aanduiding: 'oudt liedeken'. Veel liederen die voor het eerst in het Antwerps liedboek in druk zijn verschenen, zijn ook in de eeuwen erna bekend gebleven en in diverse liedbundels en verzamelbundels opgenomen.

Latere edities van oude liederen

Voorbeelden van zulke liedjes zijn:

Arge winter gij zijt koud

Alle mijn gepeis doet mij zo wee

Daar gingen twee gespeelkens goed

Daar staat een klooster in Oostenrijk

Het daghet in den oosten het lichtet overal

Ik zeg adieu, wij twee, wij moeten scheiden

Ik zie die morgensterre, mijns lievekens klaar aanschijn

Rijk God, wie zal ik klagen dat heimelijk lijden mijn

Het voer een maagdelijn over de Rijn

Het waait een windeken koel uit den oosten

Wie was diegene die die loverkens brak

Den winter is een onweerd gast

Die winter is vergangen, ik zie des meien schijn

Inhoudsopgave en de afzonderlijke liederen: http://www.dbnl.org/tekst/_ant001antw01_01/