De basilica is gebouwd in 179 v.Chr.door de censoren
Aemilius en Fulvius.De basilica werd verschillende keren gerestaureerd en verfraaid
door leden van de Aemilians.Augustus herbouwde de basilica nadat deze was afgebrand.
Dit
bouwwerk vormt de langste (noord)-zijde van het plein van het Forum Romanum en
grenst aan de westkant aan de weg van het Argiletum.De Basilica Aemilia bestaat
uit een grote aula van 70 x 29 m.,in schepen verdeeld door rijen zuilen.Het ongeveer
12 m.lange middenschip was oorspronkelijk door een kleiner schip aan de zuidkant
en door twee schepen aan de noordzijde geflankeerd.
Men
ziet nog resten van de gekleurd marmeren vloer.Het gebouw werd aan de kant van
het Forumplein voorafgegaan door een porticus met twee orden en zestien op zuilen
rustende arcaden. De drie zuilen die nog te zien zijn stammen van de reconstructie
na 410 n.Chr. Achter de zuilengang bevinden zich een aantal tabernae voor bankiers,gebouwd
ter vervanging van de tabernae novae,die tijdens de reconstructie van de basilica
verloren waren gegaan. Hiertussen openen zich de drie ingangen die toegang geven
tot de aula.In de basilica zijn resten gevonden van de marmeren platen die deel
uitmaakten van een historisch fries uit 78 v.Chr. dat langs de architraaf van
de eerste orde liep.Hierop zijn afbeeldingen aangebracht die verband houden met
de oorsprong van Rome; de jeugd van Romulus en Remus met Acca Larentia, de stichting
van de stad ,de Sabijnse Maagdenrroof,de dood van Tarpeia e.a.