Liedcontext E Muziek
Reformatie
Zingen in de Reformatie:
Luther
In tegenstelling
tot Calvijn, zag Luther muziek, zowel vocaal als instrumentaal, als een uitstekend middel om God te loven en
om geloofsbeleving te verdiepen. De liederen die door Luther zelf en door mensen
in zijn directe omgeving gemaakt waren, werden ook in het Nederlands vertaald
en verspreidden zich door het land, soms via duistere wegen. Er werden ook psalmberijmingen
gemaakt op de nieuwe lutherse melodieën, onder andere door Jan Utenhove en Willem
van Haecht. Een heel speciale plek neemt het Woerdische Sangboeck uit 1589 in
(1647
editie van het Woerdische Sangboeck) (1647
editie in leesbaarder vorm). Dit boek werd samengesteld door de uit Oost-Friesland
afkomstige en in Woerden werkzame predikant Johannes
Ligarius (voor
meer over Ligarius, klok hier). Het bevat berijmingen van alle psalmen en
vertalingen van vrijwel alle lutherse liederen.
In Wittenberg zelf
werden uitgaven verzorgd van meerstemmige zettingen van lutherse liederen. Saskische
componisten als Johann Walther en Georg Rhau stonden daarbij op de voorgrond,
maar ook componisten uit katholieke streken (bijv. Ludwig Senfl) en uit Vlaanderen
(bijv. Arnold de Bruck) leverden hun bijdragen. Deze zettingen waren in de Nederlanden
bekend. Het voorwoord dat Luther schreef bij de eerste uitgave van de meerstemmige
zettingen van Johann Walther, is zelfs in vertaling overgenomen in het Woerdische
Sangboeck.