NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

901 In Februari kroonde Paus Benedictus IV Lodewijk III de Blinde tot Duitse keizer.

902 De Saracenen veroverden Taormina, de laatste vesting op het eiland die onder het Romeinse (Byzantijnse) Rijk viel.  Het grootste deel van het eiland was in 859 in handen van de Saracenen.

903 Paus Leo V (903) werd vermoord door Sergius III (904-11), die hem kort daarna opvolgde als Paus.

905 De Saracenen vernietigden de bibliotheek van het klooster van Novalesa.  Meer dan 6500 boeken raakten verloren.

906St. Boris-Michael van Bulgarije (820-906) stierf.  Boris was koning van Bulgarije geweest toen hij tot het Christelijk geloof kwam.  Hij schreef aan de keizer in Constantinopel met de wens gedoopt te worden.  Patriarch Photius zond een bisschop en correspondeerde nadien met Boris.  Tegen het einde van zijn leven trok hij zich terug in een klooster.

Het vertalen van Griekse literatuur in het Slavisch werd rond deze tijd in Bulgarije voornamelijk ondernomen door het koninklijke klooster van St. Panteleimon.  In 907 vertaalde een priester genaamd Constantijn Athanasius’ Rede tegen de Arianen in het Slavisch.  De werken van. Johannes Damascenus werden ook vertaald, en ook Basilius de Grote’s Hexaemeron.  De Bulgaarse koning, Symeon (Boris’ derde zoon) zorgde voor het vertaald worden van enige van de werken van  Johannes Chrysostomos.

906 De Magyaren veroverden Moravie.

906 Op Kerst sloot de patriarch van Constantinopel, Nicholas Mysticus, de poorten van de Hagia Sofia voor Keizer Leo VI.  Dit was een protest egen het vierde huwelijk van Keizer Leo.

907 De Russische prins Oleg voer weg uit Constantinopel en slaagde erin een overeenkomst te sluiten die de privileges regelde van de Russische handelaars binnen het keizerrijk.  De overeenkomst werd geratificeerd in 911.

909 Willem van Aquitaine stichtte een klooster te Cluny dat een belangrijke rol zou spelen in de hervorming van de kerk in het Westen en in de opleving van het kloosterleven.

911 Eerste Noorse vestigingen in wat later bekend werd als Normandie. De West Frankische Koning Karel de Eenvoudige  (898-922) vestigde een groep Vikingen onder leiding van een zekere Rollo in de buurt van Rouen.

913 De Magyaren vielen Saxen, Thuringen en Swabie binnen.

913 Symeon van Bulgarije belegerde Constantinopel.  Symeon hief het beleg op toen hij de titel Keizer van Bulgarije kreeg en de belofte dat een van zijn dochter (eens) keizer COnstantijn (nog minderjarig) zou trouwen.  Deze overeenkomst werd niet nagekomen toen Zoe, Constantijns moeder, de regering overnam.  Oorlog was het gevolg, tot 924.

914 Theodora, de heerseres van Rome, liet Johannes, bisschop van Ravenna, overplaatsen naar Rome, hij werd Johannes X (914-28), bisschop van Rome.  Hij was haar minnaar geweest en onder haar patronage was hij van eenvoudige geestelijke bisschop geworden.  Theodora’s dochter Marozia kreeg, naar verluidde, een zoon, Johannes, van Paus Sergius III (904-11).  Marozia had waarschijnlijk als vader Theodora’s echtgenoot Theophylact, een bondgenoot van Sergius.  Marozia’s zoon Johannes werd bisschop vanf Rome in 931 (John XI).

915 In Augustus versloegen de legers van Paus Johannes X, Hertog Alberic I van Spoleto, en senator Theophylact een Saraceens leger aan de rivier de Garigliano.

915 In December kroonde Paus Johannes X Koning Berengar I (915-24) van Italie tot keizer.

916 De Italiaanse keizer Berengar I (915-24) dreef met de hertogen van Spoleto en Benevento de Saracenen uit Campania.

917 East Anglia, een Vikings koninkrijk, veroverd door de koning van Wessex.

917 De Magyaren vielen zuid Duitsland en de Elzas binnen.

918 Rollo, heer van de Vikingen bij Rouen, nodigde de monniken van of St. Audoen uit om terug te keren naar hun klooster.  Zie 876 boven.

920+ Een priester genaamd Gabriel werd door het Romeinse (Byzantijnse) Rijk gezonden als missionaris voor de Magyaren. 

922 Ibn Fadlan, een Arabische reiziger, beschreef Rus offers voor succesvolle handelsmissies. Het Christendom was duidelijk nog niet doorgedrongen in de Rus natie.

924 De Magyaren vielen Pavia in noord Italie aan (zuidelijk van Milaan), en vernielden 44 kerken.  (Zie 899.)  Magyaren versloegen ook Duitse lergers bij de rivier de Lech (een zijrivier van de Donau).

924 Rond dit jaar verwoestte Symeon van Bulgarije Servie.

924 Toen Berengar werd vermoord sloot Paus Johannes X (914-28) een bondgenootschap met Koning Hugo van Italie. Dit wekte de woede van Marozia, die Romeins senator was.  Zij liet later Johannes gevangen zetten (zie 928).

925 Op verzoek van de paus verbood een synode van de geestelijkheid van Dalmatie de Slavische liturgie, met uitzondering van waar een tekort aan Latijns-sprekende geestelijkheid de slavische liturgie nodig maakte.

925 De Aleppo Codex - een deel van het Hebreeuwse Oude Testament - werd rond dit jaar gecopieerd.  Zie de aantekening over de Leningrad Codex, 1008.

925 Een jongen genaamd Pelayo werd gemarteld in Cordoba, Spanje.  Hij was als geizelaar gegeven in ruil voor de vrijlating van Bisschop Hermogius van Tuy, zijn oom.

926 Symeon’s Bulgaarse leger werd verslagen door de Krotaen van Koning Tomislav.

927 Een onafhankelijk Bulgaars patriarchaat werd gevormd na de dood van Symeon.  Om de invloed van de Bulgaarse regering over hem te verminderen werd de zetel van de patriarch geplaatst te Silistria, aan de Donau, ver van de hoofdstad, Preslav.

928 Paus Johannes X (914-28) werd vermoord (gestikt) toen hij gevangen was in het Castel Sant’ Angelo in Rome (zie 924).

929 Op 28 September 28 werd Wencelaus (Vaclav, born ~907), koning van Bohemia, vermoord door zijn broer Boleslav bij de deur van de kerk op weg naar de mis.  Wencelaus’ Christelijke grootmoeder was door zijn heidense moeder Drahomira (Dragomir) vermoord, die regeerde tot Wencelaus meerderjarig werd in 924/5.  Boleslav’s actie was deel van een samenzwering tegen Wencelaus gemotiveerd door de onderwerping van de koning aan de Duitse koning Hendrik I de Vogelaar (919-936) als antwoord op de gedreigde Duitse invasie in 929.  Boleslav verplaatste de overblijfselen van zijn broer naar de Kerk van St. Vitus in Praag in 932 nadat wonderen begonnen te gebeuren bij het graf van Wenceslaus.  Hij wordt geschouwd als de beschermheilige van Bohemie en is het onderwerp van de 19e eeuwse Christmas carol, “Good King Wencelaus.”  (De liturgie in Bohemie werd in deze tijd gevierd in het oude Kerk Slavisch.)

931 Aan het einde van Februari of in het begin van Maart, liet Marozia, leider van de Cresentii familie, haar zoon Johannes tot paus weiden (John XI, 931-935).  Johannes was mischien de zoon van Sergius III, die naar verluid Marozia’s minnaar was.

932 Paus Johannes XI zond gezanten naar Constantinopel om de Romeinse (Byzantijnse) keizer Romanus I’s zestien-jaar-oude zoon als patriarch van Constantinopel te wijden.  Dit versterkte de minachting die velen in het Oosten voelden voor het Westen.

933 Een Magyaarse legermacht werd verslagen bij Gotha.

933 Ergens tussen dit jaar en 956 ontving Tsar Petrus van Bulgarije een brief van Theophylact Lecapenus, patriarch van Constantinopel met advies hoe te handelen met de Bogomielen.  Deze ketterse secte leek in leer op de Pauliciers, ze hielden het lichaam voor slecht omdat het geschapen was door een slechte god, de god van het Oude Testament.  De Bogomielen verboden het huwelijk als een duivels pact.  Ze ontkenden de Incarnatie omdat de goede God zichzelf niet bezoedeld zou kunnen hebben met slechte materie.  Ze ontleenden hun naam aan de priester Bogomiel (Theophilus), de stichter van de secte.  De Bogomielen zijn wellicht beïnvloed door de Pauliciers, geïntroduceerd in de Balkan in 757.  (Voor een beschrijving van Bogomiel gedrag en houding, zie 970.)

935 Marozia’s zoon Alberic II zette haar af en zette haar gevangen.  Hij zette zijn half-broer Paus Johannes XI gevangen in het Lateranum, waar deze gedurende dit jaar stierf.  Alberic II’s vader was Alberic I, hertog van Spoleto.

936 Otto de Grote (936-973) werd in Aken gekroond tot koning van de Duitsers door de aartsbisschoppen van Mainz en Keulen.  Hem werd Karel de Grote's zwaard gegeven, diens schepter en Heilige Lans (naar verluid de speer die in Christus’ zijde gestoken was).  Otto hield de kerk aan korte leidsels, in het bijzonder door wat “leken investituur” ging heten.  Dat wil zeggen dat Otto het recht uitoefende om te beslissen wie een hoger kerkelijk ambt kreeg. 

936 Dood van Aartsbisschop Unni van Hamburg-Bremen onderweg tijdens een missiereis naar Birka in Zweden.  Voor hij in Zweden kwam had Unni priesters gewijd voor de kerk in Denemarken.

939-57 Gedurende deze periode deed de Hamdanid emir Sayf al-Dawla invallen in Armenie, het gebied bij Melitene en Cappadocie. Hij verbrandde dorpen en de omgeving ervan en maakte veel slaven.

940+ Een groep Magyaren, geleid door een zekere Bultsu, werd gedoopt in Constantinopel.  Constantijn Porphyrogenitus (Constantijn VII, 913-59) was daarbij de Peter.  Bultsu viel later af van het geloof (zie 955, de slag bij Lechfeld).  Enige tijd later werd de Magyaarse leider Gyula gedoopt in Constantinopel.  Hij bracht een monnik genaamd Hierotheus mee naar huis.  Hierotheus bekeerde velen tot het geloof.  De Romeinse (Byzantijnse) invloed onder de Magyaren was geconcentreerd ten oosten van de rivier de Tisza (Theiss).

942 Paus Stefanus VIII (939-42) stierf aan zijn verminkingen.

943 Magyaren vielen Italie weer binnen.

945 Een vredesverdrag tussen het Romeinse RIjk en Prins Igor van Kiev geeft aan dat er daar een Christelijke gemeenschap was en dat er kerkgebouwen waren in Kiev.

946 Dood van St. Johannes van Rila, die het kloosterdom versterkt had in Bulgarije.

949 Een manuscript met het werk van de farmacoloog Dioscorides, die leefde in de eerste eeuw, werd door de Romeinen cadeau gedaan aan het hof in Cordoba.

950 In de tiende of elfde eeuw kwam de borsttuig voor paarden in gebruik in noord Europa.  Dit maakte het mogelijke ossen te vervangen door paarden en daardoor de voedselproductie te verhogen.  Het borsttuig kwam misschien uit Bactria in the 6e eeuw waar het een vorm van kamelentuig was geweest.. 

950 Rond dit jaar zond de Bulgaarse tsar Petrus een brief aan Theophylact, patriarch van Constantinople (933-56), en vroeg advies hoe om te gaan met een anti-clericale religieuze beweging die in opkomst was in zijn land.  Voor Theophylact leek de beweging op het Paulicianisme (zie 719), en hij zond de tsar een catechismus en een verzameling argumenten om tegen de ketters te gebruiken. 

950 Eleutherios van Paphlagonia stierf rond dit jaar.  In het klooster dat hij stichtte in Lycaonia, mocht iedere monnik twee vrouwen hebben.  Ze mochten geen sexuele gemeenschap hebben:  de nabijheid zonder sexueel verkeer was bedoeld om de  overwinning van de monniken op de vleselijke lusten te bewijzen.  Er waren echter schandalen.  Eleutherios leerde ook dat doop en communie waardeloos waren, evenals de verering van het kruis od de Theotokos (Maagd Maria).  De patriarch van Constantinopel Patriarch Polyeuktos (956-70) probeerde het klooster te sluiten maar het bleef bestaan tot het veroordeeld werd gedurend het patriarchaat van Alexius de Studiet (1025-43).

951 De Duitse koning Otto I (Otto de Grote) greep de macht in Noord Italie en maakte zichzelf koning van de Lombarden.

953 Een afgezant uit Duitsland  ontmoette Bisschop Johannes van Cordoba.  Johannes wijtte blijkbaar de Islamitische heerschappij ann de zondigheid van de Christenen.  Hij zei, “onder voorwaarde dat ons geloof geen schade wordt gedaan, gehoorzamen wij hen [de Islamitische heersers] in al het andere en doen wat zij opdragen in alles wat ons geloof niet aangaat.”

954 Dood van Eric Bloedbijl, de laatste Viking koning van York.  Eric, die rond 947 in Engeland was aangekomen, stierf als Christen.

955 De Magyaren deden zelfs zo westelijk als Bourgondie invallen.  De Duitse Keizer Otto I versloeg hen in de  Slag bij Lechfeld (bij Augsburg) en de Magyaren vestigden zich vervolgens in Pannonia, het moderne Hongarije.  De Magyaarse leider Bultsu, die bekeerd was tot het Christendom (zie 940+), werd opgehangen te Regensburg voor afvalligheid.

955 Octavianus, een achtien jarige, werd bisschop van Rome: Paus Johannes XII (955-963).  Hij was de zoon van Alberic II, Graaf van Spoleto, die heerste over Rome.  Alberic zelf was de tweede zoon van Marozia (zie 914).  Net als zijn grootmoeder, was Johannes een sexueel veeleisend persoon, die zijn minnaressen vaak beloonde met stukken pauselijke landerijen.  Alberic had Rome twintig jaar lang goed geregeerd sinds hij zijn moeder van de troon stootte en gedurende zijn heerschappij had de bisschop van Rome enkel geestelijke invloed.  Maar hij zorgde ervoor dat zijn zoon Octavianus zowel wereldlijk heerser als paus zou zijn.  De praktijk dat de paus zo twee namen hanteerde begon met  Johannes/Octavianus.

Van de 25 pausen die tussen 955 en 1057 aan de macht kwamen waren er 13 die gekozen werden door de locale Romeinse adel en 12 door Duitse keizers.

957 De weduwe van Prins Igor van Kiev, Olga, reisde naar Constantinopel en werd gedoopt door de patriarch, zij nam de naam Helena aan.  Toen ze terugkeerde naar Kiev, bouwde zij een kerk gewijd aan de Heilige Wijsheid. 

958 Tussen zijn troonsbestijging dit jaar in Denemarken na de dood van zijn vader, Gorm de Oude, en 961, nam Koning Harald  het Christelijk geloof aan.  Harald was naar men zegt onder de indruk van een priester genaamd Poppo wiens hand niet verwond raakte door een heet ijzer.  Poppo werd bisschop van Wurzburg in 961, mogelijk als beloning voor succesvol missiewerk (zijn beschermheer was de Duitse Keizer Otto I).  (In deze periode beheersten de Deense koningen zowel Denemarken als Zuid Zweden en Noorwegen - en de handel tussen de Noordzee en de Oostzee.)

959 Olga van Kiev zond een gezandschap naar Otto de Grote.  Hij zond op zijn beurt Adalbert, een monnik uit Trier en later aartsbisschop van Maagdenburg in Duitsland, die in Kiev bleef tot 961, maar zonder succes.

960+ Een zekere Siegfried gewijd als bisschop van Noorwegen.

961 Het Romeinse (Byzantijnse) Rijk heroverde Kreta.

962 Om met Karel de Grote geassocieerd te worden liet de Duitse Keizer Otto, gekleed in de mantel van Karel de Grote, zich in Rome kronen tot keizer door Johannes XII (op 2 Februari).  Zo begon het Heilige Roomse Rijk.  Johannes had Otto verzocht hem te beschermen tegen de Lombardische graaf Berengar.  Spoedig na zijn kroning bepaalde Otto dat toekomstige bisschoppen van Rome trouw zouden moeten zweren aan de Heilige Roomse Keizer:  Een overeenkomst tussen de keizer en de paus bekend onder de naam Privilegium Ottonianum, werd gesloten 11 dagen na de kroning van Otto.  Door deze overeenkomst werd de Paus bevestigd in zijn rol als wereldlijk heerser over de pauselijke gebieden, maar pauselijke verkiezingen moesten geratificeerd worden door de keizer.  Dit bondgenootschap vergrootte de pauselijke invloed in noord Italie (b.v., Milaan en Ravenna), en, omdat Otto het Romeinse (Byzantijnse) zuiden hoopte in handen te krijgen, beloofde het ook vernieuwde pauselijke jurisdictie in dat gebied.  (Sicilie en zuid Italie waren de Paus ontvallen in 732, door toedoen van de iconoclastische keizer Leo III.)

962 Olga’s zoon Svyatoslav werd prins van Kiev (zie 959).  Svyatoslav steunde het heidendom, naar verluid wees hij bekering tot het Christendom af met de woorden: “Mijn onderdanen zouden mij uitlachen.” 

962/3 Het Grote Lavra klooster werd gesticht door Athanasios (Athanasius) van Trebizond in dit jaar.  Dit was het eerste klooster op de berg Athos.  Keizer Nikephoros Phokas (963-69) steunde Athanasios.  Voor deze tijd werdde berg Athos bewoond door kluizenaars, waarvan er velen tegen de vernieuwingen van Athanasios waren.

963 De Duitse keizer Otto I riep een concilie samen in de basiliek van de heilige Petrus (de St. Pieter) in Rome.  Paus Johannes XII had aangedrongen op opstand toen de keizer het Priviligium Ottonianum had uitgevaardigd dat van de paus verlangde hem trouw te zweren.  Otto’s concilie zette Johannes XII af op 4 December vanwege rebellie en slecht moreel gedrag.  Op aanwijzing van Otto werd Leo VIII, een leek, tot paus gekozen (963-65).

964 Toen de Duitse keizer Otto I Rome verlaten had riep Johannes XII, de recent afgezette paus, een synode bijeen die Leo VIII afzette.  Leo vluchtte naar de keizer om bescherming.

964 In Mei stierf Paus Johannes XII als gevolg van het pak slaag dat hij opliep toen iemand hem in bed aantrof met zijn vrouw.  Op dat moment was keizer Otto op weg naar Rome om Johannes af te zetten wegens samenzweren met de  Magyaren en Constantinopel en om Leo VIII weer Paus te maken.  Johannes was ontevreden over de moraal die Otto hem had proberen op te leggen.

964 Mieszko, heerser van Polen, trouwde de dochter van Boleslas I van Bohemen.  De bruid heette Dobrava.

964 Nadat Johannes XII stierf kozen de Romeinse burgers Benedictus V (964-66) tot Paus.  De Duitse keizer Otto I was zeer ontstemd omdat zijn keuzer, Leo VIII, al gewijd was tot paus.

964 In Juni riep de Duitse keizer Otto I een synode bijeen en stelde Leo VIII opnieuw aan als paus.  Otto zond Benedictus V naar Hamburg.  [Leo VIII wordt erkend als paus op de officiele lijst van het Vatikaan, in het Annuario Pontificio.  Sommige Rooms Katholieke lijsten slaan hem over en gaan van Johannes XII naar Johannes XIII.]

965 Tsaar Petrus van Bulgarije eiste van het Romeinse Rijk de betaling op die hem toekwam volgens de vredesovereenkomst van  927.  Keizer Nicephorus Phocas bewoog de Russen Bulgarije aan te vallen.

965 Het Oost Romeinse Rijk heroverde Cyprus.

965 Op 1 oktober koos de Duitse keizer Otto I Johannes XIII (965-72) als paus.  De adel van Rome verzette zich tegen deze keus en kidnapte Johannes in december.  Otto redde hem het volgende jaar.

966 Mieszko van Polen gedoopt, na bekering door toedoen van zijn vrouw, Dobrava.

967 Een Russisch leger onder aanvoering van Svyatoslav, prins van Kiev, stak de Donau over door toedoen van de Romeinse keizer Nicephorus Phocas en versloeg het Bulgaarse leger.  Svyatoslav was van plan zijn nieuwe hoofdstad  te vestigen te Klein Preslav, bij de Donau delta.  De Russen planden toen een campagne tegen de Romeinen, hun voormalige bondgenoten.

967 Op eerste Kerstdag kroonde Paus Johannes XIII de twaalf-jarige princs Otto II tot Duitse Keizer.

968 Maagdenburg werd een aartsbisdom, gesanctioneerd door Paus Johannes XIII (965-72).  De Duitse keizer Otto I had het gepland als aarstbisschoppelijke zetel voor de Slaven aan de oostzijde van de rivieren de Elbe en de Saale, die leken over te gaan naar het Christendom (maar zie 983 onder, de Wenden).

968 Een bisschop genaamd Johannes zette een missiepost op om de Polen te Poznan (Pozen) te kerstenen.

968 Toen Liutprand, bisschop van Cremona, Constantinopel in dit jaar bezocht was hij niet onder de indruk van de Griekse bisschoppen.  In tegenstelling tot de Westerse bisschoppen waren ze normaal niet rijk of politiek invloedrijk.

969 Begin van de Fatimid regering in Egypt.  Als Shi’iten waren de Fatimids relatief tolerant naar Joden en Christenen, en dezen werden veel ingezet voor administratieve taken van de overheid.  De Fatimid Kalief Al-Mu’izz (969-975) stond de bouw van nieuwe kerken toe en het herstel van oude.  Hij stond Moslims die oorspronkelijk Kopten waren terug te keren tot hun oorspronkelijke geloof.  Fatimid regering hield stand tot 1171.

970 De Bulgaarse priester Cosmas schreef een verslag van de leer van de Bogomielen:  “ze zeggen dat alles bestaat door de wil van de Duivel: de hemel, de zon, de sterren, de lucht, de mens, kerken, kruisen; alles wat van God komt schrijven zij toe aan de Duivel; kortom, zij beschouwen alles wat beweegt op aarde, dood of leven, als afkomstig van de Duivel.

“Qua voorkomen zijn de ketters als lammeren, zachtmoedig, bescheiden en rustig en bleek vanwege hun hypocriete vasten.  Ze doen niet aan ijdel gepraat, lachen niet luid, en hebben geen pretenties.  Ze komen weinig in het openbaar en doen alles om niet onderscheiden te worden van Orthodoxe Christenen.  … Het volk ziet hun grote nederigheid en denkt dat ze Orthodox zijn en in staat hen de weg van het heil te tonen: ze benderen hen en vragen hen hoe ze hun zielen kunnen redden.  Zoals een wolf die een lam wil grijpen, slaan ze eerst hun ogen neer, zuchten en antwoorden met nederigheid.  … Waar zij eenvoudige onopgeleide mensen ontmoeten zaaien zij het onkruid van hun leer en lasteren de traditie en de regels van de heilige Kerk.

“Ze leren hun eigen mensen om hun heren niet te gehoorzamen, ze belasteren de welgestelden, haten de tsaar, maken oudsten belachelijk, veroordelen de boyaren, beschouwen wie de tsaar dienen als verwerpelijk in de ogen van God en verbieden elke dienaar te werken voor zijn meester.”

971 De Romeinse keizer Johannes Tzimisces (John I, 969-76) verpletterde de Russische legermacht in de Balkan en herstelde de noordelijke grens van het rijk langs de Donau.  De keizerlijke macht had zich zo'n 300 jaar niet zo noordelijk uitgestrekt.

971 Pilgrim werd bisschop van Passau (971-91).  Men denkt dat hij episodes in de geschiedenis van de bisschopszetel van Passau heeft verzonnen om zijn eigen bisschopszetel meer aanzien te geven in vergelijking met Salzburg.  In een brief aan Paus Benedictus VII (974-83), gaf Pilgrim aan dat hij het te druk had met de bekering van de Hongaren (Magyaren) om naar Rome te reizen.  Hij benadrukte ook zijn trouw aan de filioque clausule - een belangrijk punt omdat Romeinse (Byzantijnse) missionarissen ook actief waren in Hongarije.

972 De Romeinse keizer Johannes Tzimisces (John I, 969-76) veroverde oostelijk Bulgarije.

972 Paus Johannes XIII (974-83) kroonde de Romeinse (Byzantijnse) princes Theophano tot keizerin, net voor ze Otto II trouwde.

973 Wolfgang, voorheen monnik te Reichenau, gewijd tot bisschop van Regensburg.  Op initiatief van Udalric, bisschop van Augsburg, was Wolfgang missionaris voor de Magyaren geweest.  Hij bleef aandringen op de bekering van de Magyaren tot hij stierf in 994.

973 Dood van Otto I, keizer van Duitsland.

974 Cresentius I, patricius van Rome, leidde een opstand tegen Paus Benedictus VI (973-74).  Hij zette Benedictus gevangen  in Castel Sant’ Angelo en lied hem ombrengen.  De cardinale diaken die opdracht gaf tot de moord op Benedictus werd  Paus Bonifatius VII (974, 984-85) (gezien als een antipaus door de Rooms Katholieke kerk).  De plaatselijke vertegenwoordiger van de Duitse keizer, Graaf Sicco, verbande Bonifatius en Benedictus VII (974-83) werd paus.  Bonifatius vluchtte met de kerkschatten naar Constantinopel.  (Cresentius was lied van een invloedrijke Romeinse familie bekend als de Cresentii, die veel bezit hadden in in de Sabina.  Ze bleven een belangrijke kracht in Rome tot 1012.)

975 Johannes Tzimisces verplaatste Pauliciers naar Thrace bij Philippopolis.  De Pauliciers hadden een oorlogszuchtige reputatie en Johannes wilde hen inzetten bij de verdediging van het rijk.  Voor Paulicische geloofspunten, zie 719.  Voor hun oorlogszuchtigheid, zie 858, 860, 867/68, 872.  Pauliciers waren eerder naar Thracie verplaatst door Constantijn V, circa 746.

976 Esato (Judith), een Joodse koningin uit Aksum (Axum), verdrukte de Christelijke bevolking van dat koninkrijk.  Aksum was gelegen in het huidige noord Ethiopie.  Zijn koningen hadden zich in de vierde eeuw bekeerd tot het Christendom.  In de zesde eeuw (532) breidde Aksum's invloed zich uit tot zuid Arabie, Himyar (~Yemen) werd een onderhorige staat.

976 Toen de Romeinse keizer Johannes Tzimisces stierf was er strijd in de hoofdstad over de opvolging.  Samuel, zoon van een provinciele gouverneur in Macedonie, nam de gelegenheid waar om een koninkrijk te vestigen dat uitgroeide tot het voormalige Bulgaarse koninkrijk.  Oorlog volgde tussen Samuel’s koninkrijk en het keizerrijk tot 1014 met Basilius II’s overwinning in de pas van Kleidion.

978 Vikings vielen Santiago de Compostela binnen in noordwest Spanje (het koninkrijk van Leon).

979 Rond dit jaar werd een klooster voor Georgiers gevestigd op de berg Athos (zie 963).

~980 Geza werd de eerste Magyaarse (Hongaarse) heerser die het Christendom aannam.  Het lijkt er echter op dat Geza simpelweg het Christendom toevoegde aan zijn pantheon.  (Na vestiging van de Magyaren in Hongarije na de slag bij Lechfeld, 955, groeide de oost-west handel in het gebied.)

980 De Noorse heerser van Dublin, Olaf Cuaran, trad af en voer naar Iona als penitent.  Cuaran was voorheen koning van York, was gedoopt aan het hof van Koning Edmund van Wessex tussen 941 en 944.

980 Symeon, later bekend als de “Nieuwe Theoloog,” werd abt in het St. Mamas klooster bij Constantinopel.  Symeon benadrukte het belang van het nastreven van het schouwen van het goddelijk licht door middel van gebed.  Zijn ambt van Abt kwam tot een einde in 1009 door onenigheid met de patriarch van Constantinopel.

981 Zamora in het koninkrijk Leon werd verwoest door Islamitische invallers.  Vier duizend mensen werde gevangen genomen en afgevoerd.

981 Paus Benedictus VII (974-83) hief de bisschopszetel van Merseburg op. Deze was bedoeld geweest voor de bekering van de Slaven.  Dit heeft mischien hun bekering wel vertraagd.

981 In zijn strijd tegen simonie schreef Paus Benedictus VII (974-83) een encycliek die het aannemen van geld in ruil voor het geven van een geestelijke benoeming veroordeelde.

982 Eric de Rode ontdekte Groenland.

982 De Duitse keizer Otto II (973-83) verloor een slag tegen de Saracenen bij Cap Colonne in Calabria.  Dit leidde tot de opstand van de Wenden het volgende jaar.

983 Otto II benoemde Petrus, bisschop van Pavia, tot Paus.  Hij werd Johannes XIV (983-84).  Als Lombard was hij de eerste niet-Romeinse paus in recentt tijden.  De burgers van Rome kwamen in opstand.  De Cresentii, een Romeinse adelijke familie (zie 974), was tegen zijn verkiezing.

983 De Wenden kwamen in opstand tegen de Duitsers. Duitsers waren het gebied ten oosten van de Elbe, het thuisland van de Wenden, gedurende deze eeuw binnengetrokken.  De heidense Wenden - Slavische stammen:  Wagrianen, Abotrieten, Polabrianen, Rugianen, etc., - drongen de Duitsers terug tot Hamburg.  De bisschopszetels van Brandenburg en Havelburg werden verwoest.  Nonnenkloosters te Kalbe en Hillersleben werden aangevallen.  Maagdenburg werd beschermd door een leger dat op de been gebracht was door de aartsbisschop.

983 Adalbert (Vojtech), een Boheemse edele, werd de eerste niet-Duitse bisschop van Praag.  Zijn benoeming werd gesteund door de Duitse keizer  Otto II maar bestreden door Graaf Boleslas II van Bohemen.  Spanningen namen toe toen Adalbert probeerde de Boheemse ethiek te hervormen.  Hij becriticizeerde hun polygamie, clericale huwelijke en de verkoop van Christenen als slaven.

983 Dood van de Duitse keizer Otto II, op campagne tegen Venetie.  Zijn zoon Otto III (983-1002) werd benoemd als koning van Duitsland.

983 Toen hij de dood van Otto II vernam, keerde  Paus Bonifatius VII terug naar Rome uit Constantinopel.  Gesteund door de Cresentii, zette Bonifatius Paus Johannes XIV (Petrus van Pavia) gevangen, en regelde zijn moord.

985 Paus Bonifatius VII (974, 984-85) werd vermoord door een Romeinse menigte.

985 Johannes XV (985-96) werd paus.  Zijn verkiezing was het werk van de patricius Johannes I (waarschijnlijk de zoon van Cresentius I (see 974) en een lid van de machtige Cresentii familie).

985 Barcelona werd afgebrand bij een Islamitische invasie.  De inwoners werden gedood of gevangen genomen.

988 Aladbert, bisschop van Praag, verliet zijn bisschopszetel.  Hij reisde naar Italie en trad in in het klooster van San Alessio.

989De bekering van Rusland.  Vladimir van Kiev (zoon van Svyatoslav en bekend als Vladimir Ravnoapostolny, “van dezelfde rang als de apostelen”) werd gedoopt en trouwde de Romeinse (Byzantijnse) princes Anna, de zuster van de Byzantijnse keizer Basilius II.  Massa-dopen volgden de doop van Vladimir.  Vladimir vestigde later bisschopszetels te  Novgorod en Belgorod en een seminarie te Kiev voor de opleiding van eigen geestelijken.

991 Gerbert van Aurillac, recentelijk verkozen tot Archbishop of Reims, hing de Manicheese leer aan:  afwijzing van het Oude Testament en Dualisme.  Gerbert werd later Paus Sylvester II (999-1003).

992 Adalbert van Praag keerde terug naar zijn bisschopszetel op bevel van de aartsbisschop van Mainz.  Maar hij vertrol naar Rome in 994 na een hernieuwde botsing met Graaf Boleslas II.  In Rome maakte Adalbert deel uit van een groep intellectuelen aan het hof van de Duitse keizer Otto III (983-1002).

993 Paus Johannes XV (985-96) voerde de eerste “plechtige canonizatie” van een heilige uit – Bisschop Ulrich van Augsburg.

994 Olaf Tryggvason, de latere koning van Noorwegen, geconfirmeerd in England.

995 Olaf Tryggvason reisde naar Noorwegen met het plan om koning te worden.  Eén van zijn gezellen was een Engelse bisschop.  Olaf regeerde van 995 tot 999.

995 Dood van Koning Eric de Overwinnaar van Zweden.  Eric had het Christendom aangenomen, maar zwoer het af voor zijn dood.  Eric’s zoon Olof (995-1022) werd, naar veluid, bekeerd door een Engelse bisschop.  Olof’s moeder was een dochter van Graaf Mieszko van Polen.  Olof vestigde een bisschopszetel te Skara, ten noorden van het huidige Stockholm, de eerste bisschop was Thorgaut, gezonden vanuit Hamburg-Bremen.

995 Volgens Agi Thorgilson’s Islendingabok (circa 1120), zond Koning Olaf Tryggvason van Noorwegen een Duitse bisschop genaamd Thangbrand om de IIslanders te bekeren.  Naar verluid bevorderde Tryggvason de bekering door te dreigen  IJslandse gijzelaars in Noorwegen te doden of te verminken.  In het jaar 1000 namen de IJslander het Christendom aan.

995 Koning Olaf Tryggvason van Noorwegen zeilde, naar verluid, naar Orkney en dwong Sigurd de Dikke, een lord uit noord Schotland, om Christen te worden. 

996/7 Adalbert, de zelfverbannen bisschop van Praag in Rome, werd gekozen als missionaris voor de Polen.  Dit was een vreemde keus omdat Polen en Bohemers ruzie hadden over land in Silezie en Adalbert niet op vriendelijke voet stond met  de Boheemse heerser Boleslas II.  Adalbert reisde naar Gdansk, vervolgens naar het oosten over de rivier de Vistula, waar de heidense Pruisen hem in April 997 doodden.  Zijn lichaam werd teruggebracht naar Gniezo en daar begraven.

996 De Tienden Kerk in Kiev werd gebouwd door handwerkslieden uit het Romeinse (Byzantijnse) Rijk en werd dit jaar gewijd.  De Oud Kerkelijke Slavische liturgie werd geintroduceerd door priesters uit Bulgarije.

996 Paus Johannes XV vroeg Otto III om hulp tegen Cresentius II, leider van de machtige Cresentii familie in Rome, die een  rebellie tegen hem leidde.  Otto werd uitgeroepen tot koning van Lombardije in Pavia.

996 Paus Johannes XV stierf in Maart.  De Duitse keizer Otto III (983-1002), die in Rome aankwam nadat Johannes was gestorven, benoemde Gregorius V (996-99), een 23-jarige kleinzoon van de Duitse Keizer Otto I, als paus.  Gregorius, de eerste Duitse paus, werd gewijd op 3 Mei.  Op 21 Mei kroonde hij zijn neef Otto tot keizer.

996 Paus Gregorius V vervloekte Koning Robert II de Vrome van Frankrijk.  Robert had zijn nicht Bertha getrouwd tegen de kerkelijke wetgeving in.

996 In het najaar leidde Cresentius II een opstand in Rome, nadat Otto III teruggekeerd was naar Duitsland.  Paus Gregorius V ontvluchtte de stad. 

997 In Rome haalde Cresentius II Johannes Philagathus, voorheen abt van het klooster van Nonantola, Italie, Otto III’s peetvader en ambassadeur in Constantinople voor de Duitse king, om paus te worden.  Tegen wijs advies van Abt Nilus van Rossano in werd Johannes Paus Johannes XVI (997-98).  Vanuit ballingschap excommuniceerde Paus Gregorius V  Cresentius.

997 Voor de dood van  Geza van Hongarije in dit jaar, trouwde zijn zoon Waik Gisela, de zuster van Hertog Hendrik van Bavaria.  (Hendrik zou de Duitse keizer Hendrik II worden in 1002.)  Het huwelijk laat zien dat Waik al Christen was, anders zou het geen plaatsgevonden hebben.  Waik nam deChristelijke naam Stefanus.  (Zie 1001 voor verdere gebeurtenissen bij de bekering van Hongarije.)  Stefanus’ huwelijk met Gisela werd mogelijk gemotiveerd door de wens te voorkomen dat Hongarije opging in het zich uitbreidende Romeins Rijk.

997 Bisschop Ramward van Minden droeg een processie kruis mee bij een veldslag tegen de Slaven.

998 Dood van St. Nikon de Penitente, een missionaris het schiereiland van Mani.  Onderhand ware de meeste Slaven van de Balkan bekeerd tot het Christendom door de inzet van Orthodoxe missionarissen.

997 Het Boek van Sisinnios door patriarch van Constantinopel van 995-1000, stelde nieuwe normen voor de bloedverwantschap die toegestaan was bij een huwelijk.

998 In Februari nam de Duitse keizer Otto III Rome in.  Hij onthoofde Cresentius (April 29); zette Johannes XV af, maakte hem blind en mismaakt; en maakte Gregorius V weer Paus.  Johannes XV werd gered van executie door tussenkomst van Abt Nilus maar zijn ogen, neus, lippen en tong waren verwijderd.

998 Odilo van Cluny stelde het houden van Alle Heiligen in op 2 November 2 (zie 835 boven).  Doordat Cluny invloerijk was verspreidde deze praktijk hoewel deze nooit officieel goedgekeurd was door de kerk van Rome. 

999 Gerbert van Aurillac, een intellectueel, verkozen tot Paus Sylvester II (999-1003).  Gerbert was eens aartsbisschop van Rheims geweest.  Hij had iemand vervangen die afgezet was zonder goedkeuring van de Paus.  Als aartsbisschop van Rheims, had Gerbert zich verzet tegen pauselijke inmenging in locale kerkelijke zaken.  Als Paus Sylvester II probeerde Gerbert de pauselijke macht te versterken.

Sylvester I was paus geweest gedurende Constantijns regering.  Gerbert koos de naam om het ideaal van het Christelijke Romeinse rijk te symbolizeren met de Duitse keizer Otto III aan het hoofd.  Gerbert, een Fransman, schijnt Manicheese ideeën gehad te hebben (zie 991).

999 Volgens legende bekeerde Eric de Rode’s zoon Leif zich tot het Christendom gedurende een reis naar het Noorwegen van Koning Olaf Tryggvason.

1000 De Duitse keizer Otto III bezocht Gniezno (Gnesen) in Polen om de schrijn van Adalbert te vereren.  Bij het Treffen van Gniezno, stelde Otto met goedkeuring van Paus Sylvester II het aartsdom van Gniezno in en het bisdom van Krakow, Wroclaw, en Kolobrzeg.  Adalbert werd de beschermheilige.

1000 Castile werd verbrand door Islamieten.  Het deel van de bevolking dat ontsnapte aan de dood werd tot slaaf gemaakt en gedeporteerd.

1000 Het hoefijzer is in gebruik gekomen in noord Europa.  Daardoor konden paarden bij alle weersgesteldheden en op ruwer terrein gebruikt worden. Dit verhoogde de productiviteit.  Met de introductie van het drie-akker gewas rotatie systeem, begon het centrum van de welvaart in Europa te verschuiven naar het noorden en nam de bevolking toe.

In deze periode dateerde de pauselijke kanselarij documenten altijd met het Anno Domini systeem.