NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

Liturgie LITURGIEK Liturgiek TVG Liturgiegeschiedenis Joods Vroeg Christelijk Oosters Orthodox Westers Katholiek Protestants

HYMNOLOGIE Geschiedenis van de Hymnodie Oud Joodse Hymnodie Vroeg Christelijke Hymnodie Griekse Hymnodie tot 900AD Latijnse Hymnodie Lutherse Hymnodie Calvinistische (Franse) Psalmodie Nederlandse Gemeentezang na de Reformatie Engelse Hymnodie Muziekgeschiedenis

De Hoofddienst

In de oecumenische liturgische traditie wordt onderscheid gemaakt tussen de Hoofddienst (ook wel de liturgie genoemd) en de Getijden. De Hoofddienst is de viering van de Maaltijd van de Heer (Eucharistie), in de Protestantse traditie vaak ingekort tot een Woorddienst. Elke eredienst kan voorgesteld worden als een cirkel. Mensen komen samen en vormen een kring met de verwachting dat er in die kring iets betekenisvols zal plaatshebben: De opening van het Woord en het vieren van de Sacramenten.

Voor complete kerkdiensten en onderdelen ervan, zie de onderstaande sites:

KerkvanNederland

Liturgische 4ingen

Liturgische vieringen

De opbouw van de oecumenische orde van de Hoofddienst
- Voor overzicht Orde A uit het Dienstboek, een proeve van de PKN met tekstvoorbeelden en commentaar, klik hier.
- Voor overzicht Orde B uit het Dienstboek, een proeve van de PKN met tekstvoorbeelden en commentaar, klik hier.

Oudere Protestantse orden

-Dienstboek Hervormde Kerk 1955
-Dienstboek Gereformeerde Kerken 1933
-Dienstboek Gereformeerde Kerken 1973
-Onze Hulp 1978

- Voor een overzicht van de opbouw van de Tridentijnse Mis (1580), uitkomst van het Concilie van Trente, klik hier.
- Voor een overzicht van de opbouw van de Novus Ordo Missae (1970, uitkomst Vatucanum II, klik hier.

Alternatieve opbouw bij een Lofprijzingsdienst:
Lied/Lied/Lied/Gebed/Lied/Lied/Lied Collecte/Begroeting Bijbellezing Preek (B. Liesch, The New Worship,1996)

Alternatieve opbouw voor een themadienst:

Thomasvieringen hebben globaal dezelfde opbouw als de oecumenische hoofddienst, maar in plaats van de preek is er de 'heilige chaos', tegelijkertijd zijn er meerdere mogelijkheden om invulling aan de (bijel)lezing te geven: zie Thomasvieringen

Globale indeling van de oecumenische orde van de hoofddienst:

-De INTREDE (vroeger VOORBEREIDING genoemd), waarin duidelijk wordt in welk teken de samenkomst staat en mensen hun afhankelijkheid van God uitspreken, in het gebed van toenadering (Orde A) door bede om toenadering of vergeving en in het verwoorden van de nood van zichzelf en de wereld om hen heen waar ze zelf niet uitkomen en daarom God voorleggen (Kyrie). De voorbereiding wordt afgesloten met het prijzen van God, want Hij heeft zich laten kennen als de Betrouwbare die niet vergeefs op zich laat wachten (Gloria).

Er zijn meerdere vormen van voorbereiding, uitgebreider en minder uitgebreid. Een bezwaar dat veel gehoord is tegen de klassiek gereformeerde schuldbelijdenis en genadeverkondiging (Orde B), is de ervaren individualistische inslag en de grote nadruk op zonde. Orde A kent ook de schuldbelijdenis: in het gebed van toenadering en het kan ook collectief als nood van de wereld verwoord worden in het kyriegebed. In het algemeen kan gesteld worden dat de vorm van voorbereiding die gebruikt wordt moet aansluiten bij de deelnemers, anders kan deze voor de betrokkenen niet als zodanig dienstdoen.

Na de voorbereiding worden de Schriften geopend in de
-DE HEILIGE SCHRIFT (vroeger DIENST VAN HET WOORD genoemd), waarin na een inleidend gebed gedeelten van de Schrift klinken (2 lezingen: OT en NT, of 3 lezingen: OT, Apostellezing, Evangelielezing), al of niet afgewisseld met bijpassende gemeentezang.

Als het Woord werkt in het midden van de gemeente, dan komt er een nieuwe beweging op gang, vanuit de relatie met God komt de relatie met de naaste (en de hele schepping) in het vizier. Dit uit zich in:
-De VOORBEDEN
-De INZAMELING VAN DE GAVEN

-DE MAALTIJD VAN DE HEER (klik hier voor de orde) (Klik hier voor een duiding van de geschiedenis) (Klik hier voor bijbelse belevingsaspecten)

In een dienst van Schrift en Tafel wordt de beweging van God via mensen nog extra onderstreept: Mensen worden geconfronteerd met Gods grenzeloze gastvrijheid en mededeelzaamheid, in de tafelgemeenschap vindt de diaconie, de dienstbaarheid aan de wereld zijn diepste motivatie (nog sterker dan in de dienst van het Woord).
In de ZEGEN worden mensen van Godswege gezegend de wereld weer ingestuurd.