Nederlands Volksliederenboek - NVLB; Comt nu met Sang - CmS
Selectie Geuzenliederen Chronologisch
***-1566 Slaet op den Trommele. (vgl
Tussentijds 2: Heer onze Heer, hoe zijt Gij aanwezig))
**-1567 CmS77. Hoe groot, o Heer, en hoe vervaerlic. (Valerius
1) Bij de komst van Alva. De raad van beroerte wordt opgericht. Alva voorzitter
1567. LvdK 417: Hoe groot, o Heer, en hoe vervaarlijk (op de wijs van
"Zal ik nog lang met hete tranen").
- 1568? CmS78. Al Uwe boos' aenslagen. (Valerius
4) -- Dit lied werd geschreven naar aanleiding van de ontvoering van de
oudste zoon van de Prins van Oranje
- 1569-71 CmS79. Men brandt, men blaeckt. (Valerius
6) -- De jaren 1569-1571 waren bedroefde tijden: de slag bij Heiligerlee,
de onthoofding van Egmond en Hoorne, de mislukte tocht van de Prins van Oranje
langs de Maas.
- 1570 NVLB25 Helpt nu u self. Geusen
Liedboek Bij de heffing van den tienden penning, 1570
***- 1570? CmS81 en CmS81a, Wilhelmus van Nassouwe. (Valerius
12) LvdK 411: Het Wilhelmus (voor bron zie O
LA FOLLE ENTREPRISE DU PRINCE DE CONDÉ, en voor de melodie
Wilhelmus
in de Liedbank. Voor beide samen (franse
spotlied (bron Wilhelmus) + vertaling, klik hier)
**-ca 1570 (Valerius 15) LvdK 418: Here,
kere van ons af (op de wijs van "Now, o now I needs must past"
van John Dowland).
- 1571 NVLB17 Wie dat rich selfs verheft. (Valerius
17) Op de oprichting van Alva's standbeeld op 't binnenplein de Citadel
van Antwerpen 1571
*- 1572 CmS80. Com nu met sang van soete tonen. (Valerius
9) -- 1572: Vlissingen, Veere en Zierikzee scharen zich aan de Staatse zijde,
Den Briel wordt door de watergeuzen ingenomen. LvdK 320: Zingt een nieuw
lied voor God de Here. LvdK 415: Komt nu met zang van zoete tonen
- 1572 NVLB26 De vogel went gelockt gefluijt. (Valerius
10) Spotlied op Alva naar aanleiding van de fraaie beloften, waarmee hij
de in verzet gekomen steden dacht te paaien, juli 1572
*- 1572 NVLB28 De Geuzen in den Bomlerwaard.
Geusen-Liedboek Juli, 1572 (mel. Ps 79, Bourgeois)
***- 1572 NVLB29 Een liedje van Koppelstok
den Veerman. A. J. SCHOOLEMAN; Op de inneming van den Briel, 1572: In naam
van Oranje, doe open de poort.
***-1572 DE EERSTE APRIL 1572 (D.
Tjalkens, 19e eeuw) Op eene bekende Volkswijs. (Al is ons prinsje nog zo klein:
Variant, Wie in januari geboren is)
**- 1573 CmS82. Heere, keere van ons af. (Valerius
15) -- In 1572 worden Mechelen, Zutphen en Naarden uitgemoord. In dit lied
uit 1573 na de val van Haarlem klinkt de ontzetting. (Gez 99 uit Hervormde
bundel 1938)
- 1573 NVLB19 Maximilianus de Bossou. (Valerius
16) Een claegh-liedeken van den Grave van Bossu na den slag op de Zuiderzee,
1573
***- 1573 Alkmaar ontzet (8 october) Van die afwijkinghe
van Alckmaer
- 1573 NVLB27 Van Alva, den ouden
Man. Geusen-Liedboek Op Alva's vertrek uit de Nederlanden, 1573
*- 1574 CmS83. Almachtig God! (Valerius 19)
-- De tegenslagen houden in het jaar 1574 aan; al begint van Alkmaar de victorie,
het beleg van Leiden baart grote zorgen, de slag op de Mookerheide, waarop veler
hoop is gevestigd, wordt een der vernietigendste voor ons land. Lvdk 276:
Als Godes Zoon, de heerser over al (mel: Engels Farwel, of "Wanneer ick
slaep )
- 1574 NVLB31 Glijck den grootsten rapsack. (Valerius
21) Op Leiden's ontzet, 1574
**- 1576 CmS84. O Nederland, let op Uw saeck. (Valerius
26) -- Het jaar 1576 schijnt met zijn verdragen (Pacificatie van Gent) uitzicht
op betere tijden te geven. De Prins waarschuwt evenwel tegen het Spaanse bedrog.
Bij de komst van don Juan van Oostenrijk, 1576
- 1578 CmS85. Men siet Gods Kercke groeyen. (Valerius
29) -- De Prins trachtte een godsdienstvrede in ons land tot stand te brengen:
hij bevordert de eenheid onder het volk. In 1578 komt Amsterdam aan de staatse
zijde.
**- 1581 Het Plakkaat van Verlatinghe, 26 juli 1581: (Valerius
34) Onafhankelijkheidsverklaring van de in de Unie van Utrecht verenigde
staten.
- 1584 CmS87. Stort tranen uyt. (Valerius 36)
-- 1584 Op den dood van den Prins van Oranje. Engelsche Fortuyn.
*- 1585 CmS86. O Heer; die daer des Hemels tente spreyt. (Valerius
38) -- 1585. Het is een moeilijke tijd. Parma verovert Antwerpen, Brugge,
Gent, Brussel, Mechelsen en Nijmeghen. Graaf Leicester komt met Engelse hulptroepen.
LvdK 412
**- 1588-91 CmS88. Geluckig is het land. (Valerius
42) -- Na de jaren van moeilijke strijd komen overwinningen. In - 1588 wordt
de onoverwinnelijke vloot 'De Armada'vernietigd. In 1589 verrast Prins Maurits
Breda door het turfschip. 1591 is een jaar van successen met de verovering van
tal van steden als Zutphen, Deventer, Nijmegen, Groningen, etc. LvdK 416:
Gelukkig is het land.
***- 159? (Valerius 44) Gelukkig is hij
( mel. Est-ce Mars)
*- 1597 CmS89. Wilt heden nu treden voor God den Heere. (Valerius
46) -- Danklied naar aanleiding van de vele overwinningen, door Prins Maurits
behaald, 1597. LvdK 414: Wilt heden nu treden voor God, den Here (op
de wijs van "Wilder dan wild, wie zal mij temmen")
***-1599 Vlaerding int Particulier. Liedeken Op de
wijse: Superius tant que Viuray. (m. Lvdk 421)
-1600 Heer, tot u vollicx karmen ende claegen,
mel: Souterliedekens nr. 87, Den .lxxxvi. [!] psalm. Domine Deus salutis mee.
- 1607 NVLB24 0 Heemskerck ! noijt u kloeke daet. (Valerius
54) Overwinning van Jacob van Heemskerk op de Spaanse Vloot bij Gibraltar,
1607
- 1616 NVLB21 Waer dat men sich al keerd of wend. (Valerius
58) Bij het vertrek der Engelse bezetting uit den Briel, Vlissingen en Rammekens,
1616. Nadat het twaalfjarig bestand is gesloten neemt de welvaart toe en neemt
de zeevaart toe.
**-1619 Oldenbarnevelt onthoofd wegens hoogverraad (op instigatie van Prins
Maurits) Geuse Vesper m. Branle Partinice
***- 1622 CmS91. Merck toch hoe sterck. (Valerius
64) -- In 1621 is het twaalfjarig bestand ten einde. In 1622 wordt Bergen
op Zoom ontzet.
ca 1623 CmS93. Heer als ik denck aen 't goet. (Valerius
68) --
ca 1623 (Valerius 73) LvdK 413: De Heer
in zijnen troon, zeer schoon (op de wijs van "De mei die komt ons bij zeer
blij")
- 1624 CmS92. Och dat de mensch den Heer. (Valerius
75) -- In het jaar 1624 werd ons land op drieerlei wijze bedreigd, door
den vijand, door epidemieen en door malaise.
***- 1628 NVLB30 Een triomfantelijk lied van de Zilvervloot.
J. J. VIOTTA ; J. P. HEYE. Op de verovering van de Spaanse Zilvervloot,
1628
-1637 Breda - Byvoeghsel tot den Christelijcken jongelingh (1647)-Frans Esausz. den Heussen: Verhandeling Van den Optocht Davids. Tegen de Philistijnen voor die van Kegila. 1. Samuel 23:1,2,3,4,5. Toege-eygent op onsen tegenwoordighen staet, en sanghs-wijse gestelt, nae de wijse: Psalm 97. Een koningh is de Heer, &c.