NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

Liturgie LITURGIEK Liturgiek TVG Liturgiegeschiedenis Joods Vroeg Christelijk Oosters Orthodox Westers Katholiek Protestants

HYMNOLOGIE Geschiedenis van de Hymnodie Oud Joodse Hymnodie Vroeg Christelijke Hymnodie Griekse Hymnodie tot 900AD Latijnse Hymnodie Lutherse Hymnodie Calvinistische (Franse) Psalmodie Nederlandse Gemeentezang na de Reformatie Engelse Hymnodie Muziekgeschiedenis Kunstgeschiedenis Prehistorie, Oudheid en Vroege Middeleeuwen Middeleeuwen Renaissance Barok en Rococo Negentiende Eeuw Twintigste Eeuw

Geschiedenis van de Christelijke Mystiek rond personen (27)

Franse katholieke mystici in de zeventiende eeuw
De rooms-katholieke mystiek van deze periode komt het beste naar voren in Frankrijk, waar de intellectuele en sociale expansie van de 'Grande Siecle' ook zijn geestelijke kant had. Tegenover het brilliante wereldlijke leven van het zeventiende-eeuwse Parijs en de ziekte en zelfs corrptie van veel georganiseerde godsdienst, sprong iets op als een cultus van het innerlijke leven. Deze mystieke renaissance sschijnt zijn oorsprong te vinden in het werk van een Engelse Capucijnse broeder, William Fitch, (godsdienstige naam: Benedict Canfield (1520-1611)), die zich vestigde in Parijs op latere leeftijd en daar een centrum van godsdienstige invloed werd. Onder zijn leerlingen ware Madame Acarie (1566-1618) en Pierre de Bérulle (1575-1629), en via hen had zijn onderwijs over contemplatie invloed op al de grote religieuze persoonlijkheden van deze periode. Het huis van Madame Acarie - een vrouw die even opmerkelijk was wat haar geestelijke inslag betreft als haar praktische vaardigheden - werd het verzamelpunt van een groeiend mystiek enthousiasme, dat zich ook uitdrukte in een krachtige hervormingsbeweging binnen de kerk. Bérulle was een van de stichters van de Oratoire. Madame Acarie, bekend als het "geweten van Parijs," bezocht de lakse kloosters en inspireerde hen tot een stricter en heiliger leven. Grotendeels door haar toedoen werden de eerste huizen van hervormde Carmeliten gevestigd in Frankrijk in 1604, nonnen kwamen direct uit Teresa's Spaanse kloosters; en Franse mystiek heeft veel te danken aan dit directe contact met de school van Teresa. Madame Acarie en haar drie dochters werden allen Carmelites; en het was van de Dijonse Carmelites dat Jeanne Françoise de Chantal (1572-1641) haar opleiding in contemplatie ontving. Haar geestelijke vader, en mede-stichter van de Orde van de Visitatie, François de Sales (1567-1622), was ook in zij jeugd lid geweest van de kring van Madame Acarie. Hij laat op zijn hoogtepunt het bijzondere talent zien van de Franse school voor de gedetaileerde en individuele geestelijke begeleiding. Buiten deze ontwikkelde en aristocratische groep deden zich twee grote en pure mystici voor met een eenvoudiger achtergrond. Ten eerste de moedige Ursuliense non Marie de l'Incarnation (1599-1672), de pionier van de educatie in de Nieuwe Wereld, in wie we opnieuw Teresa's dubbele gave voor contemplatie en practisch initiatief vinden. Ten tweede de Carmeliet Broeder Lawrence (1611-1691), die de passieve tendens van de Franse mystiek in zijn meest gezonde, uitgebalanceerde vorm laat zien. Hij was een nederige empiricist, die niet prat ging op speciale gaven: een opvallend contrast met zijn tijdgenoot, het brilliante en ongelukkige genie Pascal (1623-1662), die zich door veel psychische stormen heen moest vechten in de richting van het visioen van de Absolute.