NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

LITURGIE &CETERA Thema's
 Kerkelijk Jaar
Hoofddienst  Getijden Devotie Uitingsvormen 

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie

Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis


Kunstgeschiedenis

Prehistorie, Oudheid en Vroege Middeleeuwen
Middeleeuwen
Renaissance
Barok en Rococo
Negentiende Eeuw
Twintigste Eeuw




Bijbelse Genres

GENRE

Menselijke communicatie kan op vele manieren gecategoriseerd worden:

  • Medium: verbale en niet verbale communicatie:
    • geschreven communicatie (d.m.v. woorden): spreektaal (gesproken, gehoord en opgeschreven) of schrijftaal (direct opgeschreven of citaten van schrijftaal)
    • niet verbale communicatie kan tekens en symbolen inhouden naast 'body-language'.
  • Geconcentreerdheid van taal, gebruik van literaire middelen: poezie en proza;
  • Wijze van publiceren:
    • boeken, tijdschriften, kranten, nieuwsbrieven, flyers, posters, brieven, etc.
  • Er zijn veel verschillende literaire genres (hele boeken):
    • biografieën, geschiedenisboeken, technische handboeken, studieboeken, poetische bloemlezingen, wetboeken, etc.
  • Er zijn ook genres of subgroepen binnen deze grotere genres:
    • in een krant treffen we nieuwsberichten aan, redactionele artikelen, sportuitslagen, financiele overzichten, overlijdensberichten, strips, advertenties, recensies, etc.

    Genres in het Oude Testament:
    • Oorsprong Mythes en Legendes - verhalen over de oorsprong van de wereld, de eerste generatie mensen of de eerste jaren van een natie, bedoeld als fundament voor het gemeenschappelijke leven (Gen, delen van Exod, Num, Deut)
    • Wetboeken - verzamelingen wetten en instructies (Lev, delen van Exod, Num, Deut)
    • Geslachtsregisters - lijsten van familierelaties van opvolgende generaties of van verschillende naties (delen van Gen en Num)
    • Annalen - semi-historische verhalende verslagen van uitgekozen gebeurtenissen in het nationale leven met nadruk op ingrijpende politieke en militaire gebeurtenissen rond de leiders (Jozua, Richteren, 1 & 2 Sam, 1 & 2 Koningen, etc.)
    • Profetische Boeken - verzamelingen van orakels of woorden van God gesproken aan het adres van de mensen via menselijke tussenpersonen (profeten) en de symbolische handelingen die zij voor het volk uitvoeren op instructie van God (Jes, Jer, Ezech, etc.)
    • Psalmen/Oden/Liederen - poetische teksten van liederen/hymnes bedoeld voor gemeenschappelijke eredienst en/of persoonlijk gebed (Ps)
    • Gebeden/Klaagliederen - woorden aan het adres van God die crisissituaties weergeven of weerspiegelen (Klaagliederen)
    • Spreuken - spreuken en aforismes met advies over een goed leven: "doe het goede en vermijd het kwade" (Spreuken)
    • Wijsheids Literatuur - verschillende soorten verhalen die mensen moeten inspireren tot een wijs leven (Job, Wijsheid van Jezus Sirach, etc.)
    • Apocalypsen - symbolische verhalen die historische crises door Gods ogen zien en hoop aanbieden op een betere toekomst (Daniel)

    Genres in het Nieuwe Testament:
    • Evangelieën - proclamatie van het "goede nieuws" over Jezus bedoeld om mensen geloof te geven of dat te versterken; quasi-biografisch, semi-historisch portret van het leven, de leer en handelingen van Jezus (Markus, Matteus, Lukas, Johannes)
    • Handelingen - een deels verhalend versclag van het begin en de groei van het vroege Christendom; niet een complete geschiedenis van de vroege Kerk (nadruk op een paar missionaire leiders (Handelingen)
    • Brieven - echte brieven die ingaan op practische en theologische zaken die speelden in concrete gemeenschappen (in het bijzonder de Brieven van Paulus)
    • Kerkordes - verzamelingen instructies voor de practische organizatie van kerkelijke gemeenschappen (1 Tim, Titus)
    • Testament - een document dat de laatste wensen van iemand geeft die gaat sterven, en instructies voor diens opvolgers (2 Tim & 2 Petrus)
    • Homilie/Preek - een exegetische preek die oudere bijbelse teksten citeert en interpreteert met betrekking tot Jezus (Hebreeën)
    • Wijsheidsverzameling - een verzamleing algemeen advies over het Christelijke leven (Jacobus)
    • Brieven/Rondzendbrieven - gestileerde werken in briefvorm; "rondzendbrieven" bedoeld voor een groter publiek (1 & 2 Petrus)
    • Apocalyps - een levendige symbolische vertelling die Gods kijk op de wereld "openbaart" om bemoediging te geven in moeilijke omstandigheden en hoop op een betere toekomst (Openbaring)
    Sub-Genres in het Nieuwe Testament:
    • Er zijn veel subgenres te vinden in de bijbelboeken.
    • De NT Evangelieën bevatten verhalend (narratief) materiaal, besprekend materiaal en enige mengvormen:
      • Narratieve genres zoals genealogieën; inleidingen door de verteller; overgangen en samenvattingen; wonderverhalen; roepings en uitzendingsverhalen; conflict of controverse verhalen; visioensverhalen; legendes etc.
      • Besprekendegenres zoals: gelijkenissen en allegorieën; hymnes en gebeden; wetten en interpretaties van wetten; aanmoedigingen, korte individuele spreuken en gezegden; langere toespraken, verhandelingen of monologen; etc.
      • Gemengde genres zoals langere vertellingen die veel dialoog bevatten en "verhalen over 'uitspraken' of "spreuken" (korte vertellingen die uitlopen op een sprek of gezegde)
    • Veel van deze sub-genres kunnen verder onderverdeeld worden; bij voorbeeld:
      • "Wonderverhalen" zoals: genezingen, uitdrijvingen (exorcismes), herstel wonderen, natuur wonderen, etc.
      • "Psalmen" zoals kroningspsalmen, processieliederen, individuele klachten, lofliederen, etc.
      • "Spreuken" zoals wetsspreuken, eschatologische spreuken, profetische spreuken, wijsheidsspreuken, "Ik ben" spreuken, etc.