NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

LITURGIE &CETERA Thema's
  Kerkelijk Jaar
Hoofddienst   Getijden   Devotie   Uitingsvormen  

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie

Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis




Inhoud nieuwe Dienstboek van de Kerken (een proeve)

Het nieuwe Dienstboek vormt deel 4 en 5 van een serie: Proeven voor de Eredienst: 1 Liturgie in dagen van rouw, 2 Bevestiging van ambtsdragers, 3 Doop en belijdenis, 4 en 5 Schrift - Maaltijd - Gebed Zondag, feest- en gedenkdagen. Het dagelijks gebed: getijden en huisdiensten.

De inhoud
De Zondag, feest- en gedenkdagen.
-Voor uitgebreide toelichting zie p. 847 - 950v.
-Orde: structuur van de dienst zie p. 151 en volgende
Er zijn 4 orden: I dienst van Schrift en Tafel, II Schriftdienst, III Leerdienst, IV Samenkomst van de huisgemeente (Indexering op de rand van de pagina door grijs vlak met romeinse cijfers)

Bij de orden komen we twee vormen tegen:
A. De orde volgens de oecumenische traditie (kyrie,gloria; vierende avondmaalsliturgie conform de oecumenische consensus van Lima)
B. De orde volgens de klassiek gereformeerde traditie (schuldbelijdenis, genadeverkondiging, wet als regel der dankbaarheid; didactisch avondmaalsformulier)

Voor elke zondag is een aantal wisselende elementen opgenomen in de afdeling Tijdeigen (Tot Pasen vóór de orden, na Pasen na de orden, deze indeling is gekozen opdat het boek goed blijft openliggen bij de orden):

Wisselende elementen:
-Gebed voor de lezingen (zondagsgebed)
-Lezingen uit het leesrooster (luthers of gezamenlijk)
-Kort slotgebed voor dienst van Schrift en Tafel

Varianten voor de in de orden gegeven teksten

Voor de in de orden van dienst gegeven gebeden en teksten worden zowel formele als minder formele varianten gegeven, passend bij een grote verscheidenheid aan plaatselijke situaties (p. 762-836, aansluitend aan het gele gedeelte).
-I Gebeden vóór de eredienst, p. 762-765.
-II Consistoriegebeden, p. 766-770.
-III Gebeden van toenadering (~ drempel- gebed; ~ schuldbelijdenis), p. 771-777.
-IV Kyrie gebeden (gebeden vanwege de nood van de wereld), p. 778-781.
-V Gebeden om verlichting met de heilige Geest, p. 782-785.
(er zijn geen alternatieve zondagsgebeden, die zijn te vinden in dienstboeken van andere kerken en andere publicaties)
-VI Dankgebeden, p. 786-788.
-VII Voorbeden, p.789-804.
-VIII Nodiging, p.805-808.
-IX Gebeden over de gaven, p. 809-820.
-X Gebeden na de Maaltijd, p. 821-829.
-XI Gebeden voor de bid- en dankdag, p. 830-831.
-XII Gebeden ter gedachtenis van gestorvenen, p. 832-833.
-XIII Gebeden bij bijzondere gebeurtenissen, p. 834-835.

Ook worden varianten van de tien geboden (De Tien Woorden of decaloog) gegeven, p. 838-846..
De Schrift verhaalt dat een variant van de tien geboden (de twaalf geboden of dodekaloog) gegeven wordt bij het overtrekken van de Jordaan. Daarbij wordt een 'liturgische vorm' voorgeschreven: 'en het gehele volk zal (na elk gebod) zeggen: Amen.' Calvijn gebruikte de 10 geboden op verschillende plaatsen in de eredienst, met een verschillende liturgische functie. Het Dienstboek geeft voor een dergelijk gebruik varianten: De tekst van de tien geboden met bij de functie horende acclamaties, maar ook een aantal parafrasen.

Varianten voor de teksten van de tafelviering (variante tafelgebeden en variante didactische orden voor de bediening van het heilig Avondmaal) zijn direct na de orden opgenomen, p. 207 v, met nummerindexering in een grijs vlakje op de rand van de pagina.

Het dagelijks gebed (De Getijden) p. 951v.
Voor uitgebreide toelichting, zie p. 1151-1185 Leeswijzer, p. 953-960.
Orden van dienst, p. 961-992 .
Alle orden, van de meest eenvoudige voor persoonlijk gebruik tot de meest uitgebreide voor gebruik in een grotere groep, hebben dezelfde structuur:
Stilte
openingstekst met lofprijzing
(schuldbelijdenis* - alleen in completen)
hymne/lied*
psalmgebed
korte inleiding op de lezing*
schriftlezing
moment van inkeer en verstilling
canticum (bijbelse lofzang)
gebeden
(de met * gemarkeerde rubrieken zijn facultatief bedoeld)

Keuzeteksten, p. 993-1004.
Psalmen en cantica, p. 1006-1090.
Gebeden voor gebruik in de getijden, p. 1091-1144.
Oefeningen voor inkeer en verstilling, p. 1145-1150.
Leesroosters en overzichten 1187-eind

De Liturgische Gezangen
In de orden zelf wordt al de mogelijkheid aangegeven om gedeelten van de eredienst te zingen in plaats van te spreken. Het gele gedeelte in het midden van het dienstboek bevat een extra verzameling van dergelijke Liturgische Gezangen.
De indeling is als volgt:
-Vaste gezangen voor de tafelviering (Ordinaria) 1-9
-Muzikale invullingen voor de verschillende onderdelen van de dienst per onderdeel
Intrede, kyrie, gloria 10-27, p. 581-596
De tien woorden 28-40, p. 596-610.
gebedsgroet 41, p. 610.
De Heilige Schrift 42-61, p.611-619.
Geloofsbelijdenis 62-65, p. 619-631.
Gebeden 66-86, p. 632-648.
De maaltijd van de Heer 87-121, p. 648-709.
(Onze Vader 115-118, p. 701-708)
Zending en zegen 122-126, p. 710-712

De drie dagen van Pasen
Witte Donderdag 127-130, p.713-717
Goede Vrijdag 131-133, p. 718-724.
Paaswake 134-139, p. 724-740.

Het dagelijks gebed 140-147, p.741-752.
Varia 148-153, p.753-760.