 |
|
|
Typerende liederen uit Den Gheestelijcken Nachtegael,
Antwerpen 1634 die niet eerder in andere liedboeken voorkwamen
<H 121>
<C VAN DEN H. MATHIAS APOSTEL >
<C 24/25 Februarij Anno 60.>
1> De Sone Gods gheboren in een arme hutte, op Kersnacht,
Om te verlossen door sijn bloedt 'tvervallen menschelijck gheslacht,
En sonder wapenen, tot hem te trecken soetelijck,
De herten van arm ende rijck.
Heeft tot dit stuck gebruyckt, meest Visschers ongheleert en slecht
In sulcken saeck niet onderrecht.
2> Dees heeft hy met sijn gratien ghewapent, en met sijnen geest,
Dat sy als vroome Cappiteynen niet en souden sijn bevreest,
Door de cracht van haer woordt alleen, te gaen bestrijden fel,
De sond', de duyvel, en die Hell',
Ontrecken haer den roof, vermeestren sonder schilt* of sweerdt,
De hoochste machten vander eerdt.
3> ludas Iscarioth was oock geroepen tot dit schoon bestaen,
Hy hadt int Ieutsche landt ghepreeckt, en veel miraculen ghedaen,
Als hem de gierigheydt van dertich penn'ghen heeft ghebrocht,
Dat by sijn meester heeft vercocht,
Dan siende hem ter doot veroordeelt* door den Ioden haet,
Verhingh by sich als desperaet.
4> Dit schroomlijck exempel maeckt, o Godt, mijn ziele seer bevreest,
Dat sulcken man, die in u school soo langhen tijdt hadde gheweest,
Van u, die niet en kundt bedroghen werden, tot then staet
Beroopen, u nochtans verraet,
Helaes wat sekerheydt kunnen wy hebben op der aerd',
Ten zy dat ons u handt bewaert.
5> Tis niet ghenoech te wesen goet, in eene goede compaigny,
Men moet sorchvuldigh wandelen, en blyven* die getrouw'lijck by,
Wonderlijck was den val van Lucifer en op die wijs,
Most Adam oock uyt t' Paradijs,
En hoe dat yemandt is verheven in een hoogher graet
Hoe by dieper te gronde gaet.
6> Na dat den Heere glorieux vertrocken was ten hemelwaert,
En al d'Apost'len en Discipulen by een waren vergaert,
Heeft Petrus als bet hooft van allen daer verclaert, dat by
Haer, volgens Davids prophecy
In Iudas plaets most sijn een ander vroom persoon ghestelt,
Om met d'elven te sijn gheteldt
7> De hondert twintich daer vergaert die approbeerden* dit advijs,
Vercosen Barabam den Rechtveerdighen, end' sinte Mathys,
Biddende Godt den Heer, die d'Herten en de nieren can,
Wie van tween was de rechte man,
Godt heeft door een schoon licht of ander sints kenn'lijck verclaert,
Dat Matthias dees eer was waerdt.
8> Sijnde dus wonderlijc in der Apostelen getal gestelt
Ende begaeft op Sinxendagh met d'heyl'ghen Geest, spoeyt by te velt,
Prekende aen bet volck, ontsteken met een yver groot,
't Mystery van Gods bitt're doot,
Soo dat in 't Iootsche lant, veel tot den Heere zijn bekeert,
Door een soo vyer'ghe tong geleert.
9> Het Iootsche Lant was al te kleyn, om te versaden sijnen gheest,
Om sijnen God te dienen is by onversadelijc geweest,
Hy reyst van Landt tot Landt, soeckende over a1 met vreucht,
Wien by mocht brengen tot de deucht,
De moeylijcheyt des weeghs is hem niet verdrietigh gheweest,
Van binnen versterckt door Gods Gheest.
10> Lydende vande Heydenen en vande Ioden veel verdriet,
Quam by in Ethiopien, dat veel d'Afgodery verliet,
Daer dat by om 'tgheloof eerst werdt ghesteent, daer na onthooft,
'tLichaem dat is, soomen ghelooft,
Te Roomen na gebracht, al waer bet noch, waerdich verschoont,
Met grooter eeren werdt verthoont.
<H 122>
<C VAN DEN H. PHILIPPUS APOSTEL >
<C 1. Mey. Anno 54.>
<V 1> Philippus was uyt Galileen geboren tot Bethsaida,
Hy las van jonx op de Schrifture
en spoorde neerstelijcken na,
Den lang-verwachten Messias,
En of hy niet voor handen was,
Die 'tvolck van Israel, weer vry
Sou maken van de slaverny.
<V 2> Als Christus hem daer na quam roepen,
then hy gesien had in figuer,
Nam licht'lijck hem aen voor Messias,
door kennis van d'oude Schriftuer,
En volghd' hem na met goede re'en,
En werdt van twaelf Apost'len een,
Metleydende sijn metghesel,
d'Eenvoudigen Nathanael.
<V 3> Na d'Hemelvaert van onsen Heere,
t'ontfangen van den Heyl'ghen Gheest,
Is om het Preeck-ampt te verdeelen,
de Wereldt oock verdeelt gheweest,
Groot Asien viel hem te beur,
Dacr hy als Gods Ambus.sadeur
Het Evangeli heeft ghebracht,
En vele wonderen ghewracht,
<V 4> Sijn woorden waren heete stralen,
voortkomend' uyt die vyer'ghe vlam,
Die op den Sinxen dagh te voren,
op yeder van d'Apost'len quam.
S'ijn leven was seer wonderlijck,
Sijn leer van God en 'themelrijc,
Sijn wercken seer miraculeus,
Sijn ommegang vrien'lijck en heus.
<V 5> Soo vele wonderbaerlijckheden
vergadert in eenen persoon,
Deden ghelijck als mist,
verdwijnen het Afgodisch verthoon,
Gods zeghen als een soeten dou,
Viel in het hert van Man en Vrou,
En wert 'tgheloof daer in gheplant,
En inghegrift door Godes handt.
<V 6> d'Afgoden werden afgebroken,
haer Priesters dienden maer voor spot,
Men stichte Kercken en Altaren,
ter eeren van den waren Godt.
Hy ordonneerde Priesters mee,
Die blyven souden daer ter stee,
En dese nieuwe planten voort,
Besproyen souden met Godts woordt.
<V 7> Na dat hy dan wel twintich Iaren,
met neerstighe sorchvuldigheyt,
In Schithien en veel and're plaetsen,
t'geloove Christi hadt verbreyt,
Quam hy te Hieraplis aen,
In Phrigien, daer vond' hy staen,
Een monstrueuse Slanghe, die
Aenbeeden werde vande lie.
<V 8> Nu sachmen dit Duyvelsche Monster,
met mensche vleys hem selven voen,
Nu mostmen dat een offerhande
van levendighe menschen doen,
(Ghelijck den Duyvel, als verwoet,
Altijdt dorst na bet menschen bloedt)
Soo dat de arme burghery
Was in een droeve slaverny.
<V 9> d'Apostel had groote compassy,
met de verblintheyt van dees lien,
En dat d'eer Gods, werde ghegheven den Duyvel,
mocht by oock niet sien,
Soo heeft by met gheboochde Leen,
Met tranen den Heere ghebeen,
Dat by tverblinde volckx ghesicht,
Verclaren wilde door sijn Licht.
<V 10> t'Serpent valt doot de Priesters schricken,
tvolck is verblijdt, hen disponeert
Om bet gheloove te aenveerden,
dat van d'Apostel werdt gheleert,
De Priesters en de Maghistraet,
Om te beletten desen raet
Hebben Philippum om dit feyt,
Inde ghevanghenis gheleyt.
<V 11> Na dat sy hem hadden ghegeesselt,
wert by genagelt aen bet Cruys,
Ende ghesteenicht, maer terwijle,
by wert bespodt van dit gespuys,
Isser een Aerd-bevingh geschiet,
Die veele buys' onverde stiet,
En wie d'Apostel had beswaert,
Versoncken levendigh ind' Aerdt.
<V 12> Men wild' hem van bet Cruys aflaten,
maer by bad Godt den Heere aen,
Voor hem, en tvolck, en is ontslapen,
eer dat by van tCruys werdt ghedaen,
De Christ'nen hebben tweerde pant,
Diemael begraven daer int Landt,
Maer naemaels is bet noch ghebracht,
Te Roomen daer t'hoogh werdt gheacht.
<H 123>
<C VAN S. IACOB DE MINDER APOSTEL >
<C 1. Meye.> Anno 63.>
1> Sint Iacob, toeghenaemt den seer rechtveerdighen,
En den Broeder des Heeren,
Wt Cana Galileen,* een van de twaleven,
Die met hem converseren,*
Gheheylicht in sijn moeders Lichaem, deed' altijdt
Seer sware penitenty,
Voorkomende s'vleyschs lust, en quaden appetijt,
Door seer scharp' abstinenty.
2> Sijn ooren waren seer ghenegen, om Gods woordt
Met liefd' en lust t'aenhooren,
d'Ooghen manierelijck, by werde noyt bespoort
In gramschap, of in toren
De waerheyt wert altijt bevonden in zijn mont,
Gods yver in zijn reden,
Wercken van deuchden in sijn handen, en de gront
Van thert, vol saligheden.
3> Nimmermeer at hy vleysch, of dronck eenigen wijn,
Of tgeen kan droncken maecken,
Met water en met broot, kond' by te vreden zijn,
En socht geen andre saecken,
Het lichaem en den gheest seer ghemortificeert,
Pasten op Godts vermanen,
Tghebedt nachten en daghen ghecontinueert,
Bedoude hy met tranen.
4> Sijn knien waren soo hart als tvel van een Cameel,
Of voeten vande paerden,
Het voorhooft oock vereelt, leggende die seer veel
Teghens de bloote aerde,
Hy gingh bloots voets, gekleet met linde kleederen,
Thayr werde noyt geschoren,
Hy was alleen die gingh in t'heyl'gh der heylighen
Als sijnde heyligh gheboren.
5> Wesende dus vermaert in groote heyligheyt,
Is hy Bisschop vercoren
Der stadt Ierusalem, de handen op gheleyt,
En ghewijt na behooren,
Door Petrus en lacobus de meerder ghenaemt,
En toannus hun drijen,
Sijnde by haer alsoo d'eerste manier gheraemt,
Van Bisschoppen te wijen.
6> Verheven tot dees staet, met groot authoriteyt
En heyligheyt van leven,
Heeft met seer groote vrucht tgeloof al om verbreyt
En als Herder ghedreven
In Christi schaep stal een seer groote menichten,
Verblint in Moyses wetten,
Die hy met wonder wercken, en goe redenen,
Vast int gheloove sette.
7> Ananus d'hooghe Priester vande 5aduceen,
Met alle sijn levijten,
Siende door t'nieu geloof die oude wet vertreen,
Bersten by na van spijte,
Nochtans door sijn autoriteyt, kunnende sy
Hem letten noch bestrijen,
Hebben bedacht te trecken hem tot haer party,
Door dees bedriegerije.
8> Sy seyden soo hy was zoo grooten vrient van God,
En van sijn Heyl'ghen Tempel,
Dat hy de selfde niet sou laten tot een spot,
Maer met een goed exempel,
En met een treffelijcke discours, de lieden af
Sou raden t'nieu gheloove,
Van Christus die hem voor de sone Gods uyt gaf,
Regierende hier boven.
9> T gheschiede op Paesch-dagh, in teghenwoordigheyt
Van duysenden persoonen,
Dat by op d'hoochste van den Tempel wert geleyt,
Sy, om quansuys te toonen
Hoe veel sy hielden van sijn groot' authoriteyt,
En sijn wil om te setten,
Seyden publijck, sy stelden aen sijn heyligheyt,
Gods eer en Moyses wetten,
10> Hy seyde kloeckelijck, wat is dat ghy my vraeght
Van den Sone des menschen?
Hy sit ter rechter hant des Vaders, daer hy draeght
Den Scepter na sijn wenschen,
Waer rneed', hy met een groote macht en Majesteyt
De levende, en dooden
Sal gheven de Sententie van d'Eeuwigheyt,
Den goeden en den snooden.
11> Men hoord' een soet geluyt, van vreught en melody
By die gheloovich waren,
De Priesters berstende van spijt en raserny,
Riepen tot al de scharen,
Siet ghy niet den Rechtvaerdigen dwalen van God,
Waer door sy noch meer baerden,
Wierpen met steenen, stotend' hem van boven tot
Beneden op der aerden.
12> Hy noch indachtich, dat sijn Heer ghebeden hadt,
Aen tCruys voor sijn vyanden,
Viel mede op sijn knien en door een yver badt
Met opgheheven handen,
Vergeeft haer Heer sy weten niet wat dat zy doen,
Tvolck als sy hoord' en saghen,
Hebben als wreede dieren, haer voor bidder koen,
Met stocken doot gheslaghen.
13> Dus is den Herder, na dat hy wel dertich Iaer
Besorcht hadt sijne Schapen,
Den eersten Mey ghedoot, als eenen Martelaer,
En inden Heer ontslapen,
Hy werde by de kerck, daer hy werdt omghebracht,
Eerlijck bestelt ter aerden,
Sijn Canonycken brieve wert seer veel gheacht,
Sijn Miss' oock hooch van waerden.
<H 124>
<C VANDE GHEBOORTE VAN DEN H. IOANNES DEN DOOPER >
<C 24. I unij.>
1> Gheen Menschelijcke Creatuer op Aerd',
Mach boven u Voorlooper Godts, ghestelt zijn of ghepaert,
Die is met reden uytghelesen,
Die door Gods mondt selfs is ghepresen,
Dees is die voor u stelt alleen,
Sijn Moeder en oock anders gheen.
2> Wanneer u Vader stond' aen den Autaer,
Heeft hem den Enghel Godts gheseyt dat sijn vrou binnen t'jaer,
Met eenen zoon voort soude komen,
Die hy Ioannes soude nomen,
Die vanden heyl'ghen Geest sou sijn
Vervult, en drincken noyt geen wijn.
3> Ghy syt by Godt soo treffelijck gheacht,
Dat sijnen Secretaris in Schriftuer ooc heeft ghebracht,
Den loop van u gheheele leven,
Hoe dat ghy door Gods geest ghedreven,
Van alle menschen afghescheyd,
In een woestijn u leven leyd.
4> Daer hoorde ghy des hemels soet gheluyt,
U teere leden overdect met eene kernels huyt,
U spijse waer maer wilden honing,
En een speloncke uwe wooningh,
Daer toe de Sprinchanen 'tbancket,
De koude aerde was u bedt.
5> Ghy hebt met u Exempel eerst ghetoont,
Hoe saliglijck de wildernis ooc kan werden bewoont
Alwaer ghy vanden heyl'ghen Geeste,
Int midden vande wilde beesten,
Als eenen Enghel Gods vereert,
In veel misterien zijt gheleert.
6> Ghy hebt den sin van de Schriftuer ghevaet,
Niet zoo het menschelijck verstandt, maer soo Godt die verstaet,
Ghy kreecht de gave van tgheloave,
En alle wetenschap van boven,
Nootsaeckelijck voor u persoon,
Als Predicant van Godes zoon.
7> Het hert van al het menschelijck gheslacht,
Was door de boosheyt vande tijt tot een verval ghebracht,
Sijnde vervult met dist'1 en doornen,
Onder den last van Godes toorne,
Met den Samaritaen ghewondt,
Door de ghewoonte vande sond.
8> Dit oncruyt moste eerst wesen gheweert,
Eer dat het aerd'rijck konde sijn bequaemlijck omgheeerdt.
Om themels zaet na te ghenieten,
En schoone vruchten uyt te schieten,
Die door den heyl'ghen gheest bevocht,
Dien grooten Godt behaghen mocht.
9> De werelt met de duysternis bevaen,
Kond' soo terstondt dat schoone licht, dat voor hem zoude staen,
Des sone Gods soo niet ghedooghen,
Sonder verduystren vande ooghen,
Sy mosten eerst haer wennen an,
Te sien den Fackel van sint Ian.
10> Die heeft eerst als een hemelsche ghesant,
De penitency, en Gods rijck, de menschen ingeplant,
Hy gaf ghetuyghenis der waerheyt.
En vande glory, vande klaerheyt
Van Gods soon die nu stond bereyt,
Te strijden door ootmoedicheydt.
11> Tis waer Messias werde wel verwacht,
Doch meendemen dat t'soude zijn met eene groote pracht,
Erghens in een Palais ghebooren,
Die Godt daer toe hadde verkoren
Om na de lichaem haer te vrijen,
Sonder eens op de ziel te sien.
12> Den mensch verwarret in soo valschen strick,
Most eenen man gelijck sint Ian in alles wonderlijck
In zijn gheboorte in sijn leven,
De Messias te kennen gheven,
Wijsende 'tLam Gods met de handt,
Haer onbekent, door onverstandt.
<H 125>
<C VAN DEN H. PETRUS PRINCE DER APOSTELEN>
<C 29. Iunij. Anno 69.>
1> Dien grooten Patriarch, den oppersten Pasteur,
Die door sijn macht bind' en ontbindt, en sluyt des Hemels deur,
Den alder eersten Paus, then al des werelts pracht,
Als eenen Opperhooft erkent, en buyght haer voor sijn macht.
Die met demoet haer glorieert, hoe groot, hoe wijs, hoe sterck,
Alsoo tam,, Als een Lam
Gheleyt, ghevoedt, te zijn, in de Stal, in de wey van d'Heyl'ghe Kerck.
2> Simon was besich met te visschen met het net,
Met Andreas als onsen Heer van veers haer heeft beledt.
En met een krachtich woordt haer seyde: volcht ghy mijn.
Ghy sult, op een ander manier, nu mensche vanghers sijn,
Sy hebben stracx verlaten alhaer netten, schip en boot
Huys en goet ,, met een moet,
En zijn den Heer gevolcht, die soo minnelijc nu haer hadt ghenoot,
3> Hy noemt Simon Petrus als eenen steenrots sterck,
Daer op by namaels bouwen soude syn heylige kerck
Christus is d'eerste steen, van 'teerste fondament,
Petrus van tweede Fondament, soo Christus selfs bekent,
Op dat al de gheloovighe, als levendighe steen,
Daer wel vast,, op ghetrast,
De macht der hellen selfs, immermeer niet en sou breecken van een,
4> Hy was een yvrich man, Jalours van Godes eer,
En daerom boven d'andere, bemindt aock vanden Heer.
Hy sach sijn meester eens gaen wand'len op de zee,
Op twoort alleen van hem ghehoort gingh hy op twater mee,
Wanneer de Heer de dochter van Iayrus heeft verwect
Als oock mee ,, biddende
Int hofken, Petrus is altijdt als een ghetuygh daer toe verstreckt.
5> De Heere vraechden eens, wat seytmen al van mijn,
Sy seyden dat ghy Elias of een Propheet moet zijn,
Maer wie seght ghy te zijn, sey Iesus mijn persoon,
Petrus antwoord, ghy zijt den levendighen Godes zoon,
Saligh zijt ghy Simon Bar-Iona om dees ghetuyghenis,
Vleysch noch bloet ,, heeft u ghoedt,
Woort, niet gheopenbaerdt, maer mijn Vader die inden Hemel is.
6> Daer op soo segg'ick dy, dat ghy oock Petrus syt
En op dees steen sal ick mijn kercke bouwen in dees tydt,
Daer toe soo sal ick dy, vereeren insghelijck,
Als Poortier, mette sleutelen van mijn schoon hemelrijc
Al tgeen ghy op der aerden sult ghebonden hebben, of
Oock ontbindt ,, soo ghy 't vindt
Sal oock ghebonden syn, of onbonden syn in myn Hemels hof.
7> Hier mee soo werdt hy als een Opperhooft ghestelt,
Van Godes kerck, versekert oock van al s'duyvels ghewelt,
Die heeft menighen storm op Petri schip gedaen,
Door kettery, maer tscheepghen vry is noyt te grond ghegaen,
Hy socht hem int begin als taru te siften, had den Heer
Niet beledt ,, door t'ghebedt,
Ende voor eeuwigheydt vast gheset zijn gheloof, en Roomsche leer.
8> Om dat by oock dees staet waerdelijck zou beklien,
Soo heeft hy hem met vele deuchden rijckelijck versien,
Eerst met ootmoedigheyt, dat toonden by terstont
Als hy op twoordt des Heeren sulcken hoope visschen vondt,
De Netten scheurden heel van een, daer door verschrickten hy,
En verbaest ,, riep met haest,
Gheknielt, Heer gaet van my, want ick een al te grooten sondaer zy.
9> Als Christus op een tijt zijn voeten wasschen wou,
Heeft uyt ootmoedigheyt ghewilt dat 'tniet geschieden sou,
Hy heeft hem oock ghetoont int geloof Excelent,
Als by lesus so wonderlijck voor Gods soon heeft bekent,
Een teer en soete liefde hadt sijn herte aock bevaen,
Twas hem pijn ,, af te sijn,
Van sijnen goeden Heer, die hem zoo vele deuchden hadt ghedaen
10> Veel vielen Christus af, maer Petrus bleef vast staen,
En sey: ghy spreeckt Gods eeuwich woort, tot wien souden wy gaen.
Als hy was op de Berch van Tabor met den Heer
Wenst' hy drie Tabernakelen, en scheyden nimmermeer,
Door liefden heeft hy tweemael hem geworpen in de zee,
Om te eer ,, by den Heer,
Te wesen, als hy hem heeft sien wandelen van veers op de ree,
11> Na dat d'Apostelen hadden den heyl'ghen Geest,
Ontfanghen, Petrus als het hooft, is d'aldereerst geweest,
Die heeft gepredict van Gods doot, lijden en pijn,
Waer door in een Sermcen bekeerdt vijf duysendt Ioden sijn,
Teerste mirakel heeft hy ooc aen een Creupel gedaen,
En met een ,, door sijn reen
Drie duysent Ioden in de gemeenschap van ons geloof ontfaen.
12> Hy joech de duyv'len uyt, sijn schaduwe ghenas
Alle de siecken rontsom als maer een geraect en was,
Als rechter, heeft hy met zijn woort alleen gedoot,
Zaphyr' en Ananias om haer bedriegery snoat,
Hy preecten eerst de Heydenen, en den hondertsten man,
Als hem wierdt ,, al 'tghediert,
Van God alst hooft vertoont, en tverstant, ende kennisse daer van.
13> Als hy int Iootsche landt veel wonder hadt gedaen,
Is hy al predickende Godts woort heel Asien door ghegaen,
Priesters en Bisschoppen int scheyden liet by haer,
Maer binnen Antiochien was hy wel seve Iaer,
Herodes om de Ioden wil deed' hem de boeijen aen,
Maer de kerck ,, met ooch merck
Voor haer hooft biddende heeft Gods Engel hem weder los ghedaen.
14> Ten laetsten als by inde Keyserlijcke stadt,
Van Ramen sijn Pauss'lijke stoel gevesticht heeft gehad
En inde tegenwoordicheyt des keysers, uyt de lucht
Doen vallen sijnen Toovenaer, die door schaemt nam de vlucht,
Veel duysenden bekeert, disciplen door de werlt doen gaen,
Is hy van ,, den Tyran,
Met het hooft nederwaerdts, oock ghecruyst op den Berch van Vaticaen.
<H 126>
<C VANDEN H. APOSTEL PAULUS >
<C 29. Iunij. Anno 69.>
1> Ghelijcker is een groot jolijt,
In den Hemel, als een Sondaer vroet,
Van sijn misdaedt penitenty doet,
Alsoo heeft haer grootlijcks verblijt,
De vervolchde Kercke Gods, soo ras
Paulus van Godt onderwesen was,
Fly hadt aen de voeten van Gamaliel, Gods Wet gheleert.
Als sint Steven werdt ghesteent heeft hy daer in gheconsenteert.
2> Doen heeft hy menigh vrou en man,
Wt haer huysen met ghewelt en kracht,
Inde ghevangenisse ghebracht,
Men hoorden uyt sijn mont niet dan
Dreygementen, teghens al die gheen,
Die Iesus naem en gheloof beleen,
Hy versochte brieven vanden opperpriester om te gaen
Na Damascus, om aldaer Gods dienaers inde boeyen te slaen.
3> Maer Godt heeft hem terneer gheleyt,
Onderweghen door een hemels licht,
Daer door verliesende sijn ghesicht,
En hoord een stemme die hem seyt:
Saule, Saule, wat vervolcht ghy my,
Doen seyde hy: Heere wie syt ghy.
Ick ben Iesus, tis u hart te vechten teghens uwen Heer,
Inde stadt sult ghy verstaen, al de secreten van mijn Leer.
4> Na dat hy is ghedoopt gheweest,
Heeft hy als een uyt vercoren vat,
Christum ghepreeckt inde selve stadt,
En met een yverighe gheest,
Al de werelt door vercondicht den
Naem Iesus onder de heydenen,
Inde Synagogen aende Princen trotsend' op haer macht,
Heeft dit onbeschroomt ghemoet, de leer van Jesus voort ghebracht.
5> Arabien heeft sijn stem ghehoort,
Ende Paulus Sergius bekeert
Sijnde te Cyprius van hem gheleert,
Hy leerden oock Godts heyligh woordt,
Binnen Antiochien van daer
t'Iconien inder Ioden sehaer.
Binnen Listren heeft hy eenen Creupelen ghesondt doen gaen,
Dies sy hem een offerhand' als God seer gern' hadden ghedaen.
6> Hy reysde te Ierusalem,
Als hy derthien jaeren hadt gheleert,
Ende veel menschen tot Godt bekeert,
Met groote vreucht ontfinghen hem,
Alle die Apostelen vermaert,
Op t'eerste Concilium vergaert.
Hier heeft hy int lang verhaelt de wonderwercken die den Heer
Op veel plaetsen* had ghedaen, tot een bevestingh van sijn leer.
7> Van daer reysd' hy door Syrien,
Leerend' yder een niet af te gaen,
't Geen te Ierusalem was ghedaen,
Passerende Cilicien,
Ende Licaonien vondt daer,
Timatheus sijn ghetrouwe paer,
Te Philippen dreef hy uyt een Maeght een waersegghende gheest,
Waer door hy met Silas is ghevanghen, ghegheesselt gheweest.
8> Maer 'snachts ontrent de middernacht,
Baden sy den Heer met sulcken vliet,
Datter een Aert-bevingh is geschiet,
De sloten spronghen op met kracht,
Twelcke soo de Cipier heeft ghesien,
Viel heel verbaest voor haer op sijn knien,
Na dat desen was bekeerdt, reysd' hy na Thessalonica,
Alwaer vele duysenden de leere Christi volchden na.
9> Hy preeckte daechs, en wrocht by nacht,
Dat hy niemant lastich soude sijn,
Schenckende haer sijne Medecijn,
Hy heeft tot het gheloof ghebracht
Dionisium, tAthenen na
Sijn toenaem Ariopagita,
Te Corinthen doopten hy, een Crispus ende Gaius me,
Hoofden vande Synagoogh, en vele Burghers* van der Stee.
10> t'Ephesen leerden hy twee Iaer
Godt den Heere door miraculen,
Wilde sijn woorden bevestighen,
Wanneer men sijn snuytdoecken maer
Leyde op de siecken, op die stont,
Maeckte de Heer die met een ghesont,
Maer een Silver-smidt die veel Iuweelen wrocht voor Diana,
Maeckten tvolck oproerigh dat hy track na Macedonia.
11> Het out vermaerde Grlecken landt,
Heeft dese Trompette van Godts woordt,
Met die van Troyen oock aenghehoort,
Hier gaf hy t'leven en tverstandt,
Aen een Iongman die op tselve pas,
Doot uyt een venster ghevallen was
Ghaende nae Ierusalem is van Sint lacob wel ontfaen,
Maer gevangen vande Ioden most hy inde kercker gaen.
12> Der Ioden haet hadt hem gedoot,
Hadt hy op den Keyser niet gestaen,
Sulckx hy na Roornen te scheep most gaen,
Het schip was in perijckel groot,
Ende brack by Malta geheel van een,
Maer Paulus heeft al het volck verbeen,
Aen 'tlandt wierp hy eene slang' int vier, sonder hem yet te misdoen,
En ghenas den Vader vanden Gouverneur, van t'root Meel'soen,
13> Te Roomen hietmen hem weer gaen,
Waerom hy de Spaenjaerts heeft besocht,
En die Slavoenen 'tgheloof ghebrocht,
En fin hy heeft veel meer ghedaen
Alsser yemant vand' Apostelen,
Soo by de Ioden, als Heydenen,
Noyt droegh moeder meerder sorge voor de welvaert van haer Kint,
Als wel Paulus om'tgheloove alle Menschen heeft bemint.
14> Sijn arbeydt en ellendigheyt,
Waken, vasten, koud' en hongher snoot,
Drymael op de zee by na tot der doot,
Achtmael ghegheesselt, eens gheleyt
Om ghesteent te zijn, periculen,
Onder de Ioden en Heydenen,
Inde Stadt, in de Woestijn, die heeft hy ons ten deel vertelt,
Dan om Martelaer te zijn, heeft 'tswaert hem sijn hooft afghevelt.
<H 127>
<C VAN DEN H. APOSTEL IACOBUS DE MEERDER >
<C 25. Iulij. Anno 44.>
1> Lof prijs en eer, zy aen den vromen helt,
Die d'eerste der Apostelen, voor Christo en sijn leere,
Leven en bloedt te pande heeft gestelt,
Blijvende totter doodt ghetrou, aen Christo sijnen Heere.
Een Huerling vliedt, wanneer hy siet,
De Wolf het Schaep vernielen,
Den Herder trou sijn leven waeght , En onversaecht,
Gheeft voor de Schapen sijne Ziele.
2> Sint lacob was een broeder van sint Ian,
Een Visscher Zebedeus zoon, doch Edel van persoane,
Sijn Moeder was Salome nichte van
Sint Annen, Moeder van Marie, Moeder van Gods zone,
Soo dat hy dan, een neef was van
Iesus Christus ons Heere,
Die hy, soo hy was op de zee, oock volchden me,
Gheroepen tot dienst van sijn leere.
3> Hy sach in hem een yver vande gheest,
Soo noemden hy hem met sijn broeder zonen van den Donder
Niemants naem meer is verandert gheweest,
Dan haer, en sinte Pieters naem, in dat deel wat bysonder
Soo sijn sy meest , present gheweest,
In veel notable saecken,
Daer hy haer meer, als d'andere Apostelen,
Trouwe ghetuyghe wilde maecken.
4> Wanneer als hy verweckte vande doot,
De dochter van Iairus Prince van de Synagoge,
Wanneer als hy vertoonen wild' hoe groot
De glory van syn menschelijcke natuer was voor ooghen
Wanneer het licht , van sijn Aensicht,
Inde transfiguraty,
Veel claerder als de S'onne scheen, sijn sy alleen,
Gheroepen uyt gunst tot dees graty.
5> Hy heeft dees drie alleenlijck oock vertoont,
De droefheydt daer syn ziel int hofken mede was bevanghen;
Op dat die geen, hem soo heerlijck verschoont
Hadden aenschout, hem soude sien oock doodelijcken banghe,
De Heere sondt , eens op een stondt,
Aende Samaritanen,
Om aldaer sijn maeltijdt te doen , Ontrent de Noen,
Met weynich van sijn onderdanen.
6> Die vande stadt en wildent niet toestaen,
Om dat sy heydens zijnde, haer voor alle Ioden schromen
lacobus kond dit soo niet nemen aen,
En vraechden of hy uyt den hemel tvier wilde doen comen
Twas voor den Heer , een groot oneer,
Docht hem soo kleynen saecke,
Te weygren aen die haere Stee, die niet en de,
Als de bedroefde te vermaecken.
7> Als door sijn raet, sijn Moeder eens versocht,
Dat Christus beyd' haer zoonen soude setten aen sijn zijde,
Vraechden de Heer of hy oock wel vermocht,
Te drincken met sijn Heer de kelcke van een bitter lijden,
Hy seyde jae , sonder berae,
En dedent namaels blijcken,
Als sy niet ontsiende de doot , of een'ghe noot,
Godts woort preeckten in vele rijcken.
8> Iacobus na t'ontfanghen van Godts gheest,
Heeft te lerusalem ghepreeckt en oock in Samarien,
Daer na is hy in Spaignen oock gheweest,
Vercondigende over al de comste van Messie,
Na langh respijt , sijnd' op een tijdt,
Int Iootsche lant ghecomen
Soo sijnder veel gheweest die weer , de Heyl'ge leer,
Des Heeren hebben aenghenomen.
9> Wanneer hy eens zeer yvrich besich was,
Te toonen uyt schriftuer dat Iesus was Godts eenigh zone,
Viel tot hem in een lode Iosias,
Wierp hem een koorde om den hals, en brocht hem soo ten toone
Voor de vierschaer Herodis, daer
Door den haet vande Ioden,
Herodes voor sententy vond, datmen terstondt
Hem met den swaerde soude dooden.
10> Sijn lichaem werdt heymelijck wegh ghebracht,
En over zee na Spaignen toe ghevoert na sijn begeeren,
Hier ist daer na, altijt seer hoogh gheacht,
En oock van alle Natien die tselve visiteren,
Door groot faveur, heeft hy hem heur
Dickmael komen vertoonen,
In oorlochs noot, op een wit paert, met een Standaert
Dies zy hem houden voor Patrone.
<H 128>
<C VAN DEN H. LAURENTIUS MARTELAER>
<C 10. Augusti. Anno 261.>
1> Den Paus Sixtus was verwesen,
Voor 'tgheloof te moeten sterven door het sweert,
Als Laurentius met dese
Reden, met een droeve stemme lamenteert,
Waer gaet ghy Vader sonder Soone,
En sonder dienaer Heere,
Ghy zijt sonder my niet ghewoone,
Godt dienst te presenteren.
2> Ick verlaet u niet mijn zone,
Maer als oudt gae ick voor met een lichte doot,
Ghy jongh synde moet u toonen
Als een vromen Cappiteyn in swaerder noot
En wilt aldus droevich niet klaghen,
Na uws herten begeren,
Sult ghy my volghen na drie daghen,
En vroomlijck triumpheren.
3> Laurentius werdt ghevanghen,
Op hoop van te krijghen eene groote schadt,
En sy vraechden met verlanghen,
Waer dat by t'gelt vanden Paus verborghen hadt,
Soo bracht hy voort van armen veele,
Mans vrouwen ende kindren,
En sey dit zyn Paerl' en Iuweelen,
Die nimmermeer en mindren.
4> Den Tyran boos uytermaten,
Om een schric te brengen aen den Iongen helt,
Dede brenghen ijs're platen,
Loode kolven, en heeft die voor hem ghestelt,
En sey, ick sal u leden teere
In duysent stucken maelen,
Wilt ghy mijn Goden niet vereeren,
En uwe schatten halen.
5> Meent ghy met dees wreede saecken,
Seyd' hy Keyser te verschricken mijne Ieucht,
Tis voor my een soet vermaecken,
Gheen tormenten, maer een oeffeningh van deucht,
Dit kan mijn hart niet eens ontsetten,
Tis een ydel vermeten,
Ick heb verlanght van dit banckette
Al averlangh te eten.
6> Waer sijn u vrienden getrouwe,
Sey de Keyser, dat sy me komen te gast,
Ghy syt niet waerdich t'aenschouwen,
Die minste van haer, die op u niet en past,
Hier werdt hy dapper afghestreecken
Met schorpion' en roeden,
Men deed' hem al de leden breken,
Met kolven tot den bloede.
7> t'Lichaem was soo seer doorhouwen,
Datter niet een plaedts en waer of twas vol bloedt,
Noyt en sachmen hen verflouwen,
Godt die gaf sijn Dienaer altijdt nieuwen moedt,
En heeft een Enghel af ghesonden,
Die om hem te vercloecken,
Heeft af ghevaecht sijn roode wonden,
Met eenen witten doecke.
8> Den Tyran noch niet te vrede,
Heeft een ijs're Rooster met veel vier bereydt,
Daer by die ghebroke leden,
Om te braden, van Laurents heeft op gheleyt,
Den eenen Beul schickte de kolen,
Den andren haelde houten,
Den derden was tghebraed bevolen,
Met twee ysere bouten.
9> Den Keyser was seer beladen,
Om te krijghen eene sucht van dese man,
De Martelaer half ghebraden,
Met een vrolijck wesen sprack hem aldus an:
Meent ghy ellendigh Creature,
Dat my dees kolen blaecken?
Neen, want zy my tot deser uyren
Vercoelen en vermaecken.
10> Noyt heb ick sachter gheleghen,
Noyt en was ick meer verblijdt, als dese tijdt,
D'eene syd' is nu te deghen,
Afghebraden, keert het om, tast toe, en snijdt,
Ick sie al dat ick aldermeeste,
Ghewenst heb in mijn leven,
Hier meed' heeft hy sijn vrome gheeste,
Aen Godt den Heer ghegheven.
11> O ghy Martelaer des Heeren
Trouwen dienaer, aldervroomste Capiteyn,
Met wat lof sullen wy eeren
U Couragie, uwe liefde die alleyn
Op Godt ghestelt, konde versmaden,
Die alderswaerste pijne,
Zijnde doorwont, en half ghebraden,
Met vrolijcken aanschijne.
<H 129>
<C VAN DEN H. BARTHOLOMEUS' APOSTEL>
<C 24. Augusti.>
1> O Godt hoe wonderlijck is uwen raedt,
Die noyt gheen menschelijck verstant en vaet,
Die al des wereldts ronde,
Alleen door Visschers monde,
Tot kennis hebt ghebracht.
Van u salighe leere,
Daer onder haer verneren,
Alle des werelts macht.
2> Bartholomew is een van dees gheweest,
Die zijnd' een Visscher, met den heyl'ghen gheest,
Vervult, heeft Christi wetten,
Als een clare Trompette
Doen klincken breet en wijt,
De Licaonsche landen,
En d' Albanische stranden
Met Gods kennis verblijdt.
3> Ghelijck de liefde nimmermeer en rust,
Maer lanckx hoe meer verweckt een nieuwe lust
Met 'tGod'lijck vier ontsteecken,
Ghing by in Indien preecken,
d'Evanghelische schadt,
En nam ons Heeren leven,
Van Mattheus beschreven,
Met hem van stadt tot stadt.
4> Na dat by daer veel wonders hadt ghedaen,
Soo is by naer Armenien ghegaen,
Daer langhe tijdt gheleden,
By tvolck werdt aenghebeden,
Den Afgodt Astaroth,
Diens Priesteren officy,
Was te doen sacrificy,
Als aenden waren Godt.
5> Den eenen maeckt by manck, den andren blindt,
Den derden doof, die vierde werdt ontsint,
Dan om Credijt te maecken,
Nam by wech die oorsaecken,
En maeckten haer ghesont,
En al dees wonder wercken,
Gheschiede in sijn kercken,
En door de Priesters mondt.
6> d'Apostel badt in dees kerck onsen Heer,
d'Afgodt werdt stom, en hielp gheen siecken meer,
Sijn Priesters seer verslaghen,
Ghinghen die oorsaeck vraghen,
Aen den Afgodt Berith
Die welcke werdt aenbeden,
In een van d'andre Steden,
Van tselvighe besit.
7> Sijn antwoordt was, dat inden Tempel van
Dees Astaroth, ghecomen was een man,
Van Godt den Heer ghesonden,
Die welck' hem hadt ghebonden,
Met ketenen van vier,
En heeft mede beschreven
Sijn persoon, en sijn leven,
Segghend' op dees manier:
8> Hy heeft bet aensicht wit, thayr swart ghecrult,
Die ooghen groodt, de neus recht onghebult,
Den baerdt langh, grijs, en statich,
De lenghte middelmatich,
Int wit altijdt ghecleet,
Wiens Cleed'ren noyt en waren,
In zessen-twintich jaeren,
Versleeten datmen weet.
9> Hondertmael daeghs bidt by Gods hoochste macht,
En hondertmael bidt by oock yder nacht,
Sijn stem is claer en nette,
En klinckt als een Trompette,
Gods Enghel hem bewaert,
Hy spreeckt alderley taelen,
En weet oock te verhalen,
Wat elders wedervaert.
10> Met dit bescheyt sijn sy na buys ghegaen,
Al waer sy op een nieu hebben verstaen,
Hoe den duyvel ghedwonghen.
Door des Apostels tonghe
Openbaer hadt vertelt,
Met wat valsheyt en looghen,
Hy tvolck hadde bedroghen,
Betoovert, en ghequelt.
11> Dat hy uyt tbeelt oock sienelijcken voer,
In forme van een cleyne swarte Moer
Met glinsterende ooghen,
De Neus krom ongheboghen,
Dit yselijcke spoock,
Met ketenen ghebonden
Blies deur neus ende monde,
Ghelijck een helschen roock.
12> Op welcken tijdt d'Apostel oock genas,
Des Conincx dochter die beseten was,
Door al dees wonder heden.
Hebben wel twaelf steden
t'Heylich doopsel ontfaen,
De Coningh, Coninghinne,
Met al haer hofghesinne,
Hebben sulckx me ghedaen.
13> d'Afgoden Priesters wonderlijck ontstelt,
Hebben des Coninckx broeder soo ghequelt,
Dat hy met ysre roeden,
Hem maeckte root van bloede,
Daer me noch niet ghestilt,
Tot wraeck van sijne Goden,
Werdt hy door sijn gheboden,
Noch levendich ghevilt.
<H 130>
<C VAN DEN H. MATHEUS APOSTEL EN EVANGELIST>
<C 21. September Anno 90.>
1> Om dat Godt sou vertoonen, sijn wijsheyt en sijn macht,
Heeft hy de alderswackste tot d'hoochste staet ghebracht,
Paulus die met groot gewelt,
Godes Kercke heeft ghequelt,
Werdt een verkoren Vat,
En Matheus die de meest,
Van de sondaers is geweest,
Heeft "t Apostelschap gehadt.
2> Als Christus eens gingh wand'len, op d'oever van de zee,
Om yeuwers yet te vinden dat hem mocht dienen mee
Sach hy op het Tol-huys aen,
Desen grooten Publicaen,
Dien hy zeyd: Volcht my naer,
Hy bemerckte zeer bequaem,
Tot verbreydingh van sijn Naem,
Desen wijsen Tollenaer.
3> Muttheus heeft verlaten op twoordt van onsen Heer,
Sijn Tol, rijckdom, en staten, sonder te keeren weer,
En van eenen sondaer quaet
Werdt by me van Christus Raed
Een trou Evangelist,
D'eerste die beschreven heeft,
Tgheen by selver hadt beleeft,
En van Christo seker wist.
4> Hy preecte neerstelijcken, eerst in het loodtsche landt,
Daer by veel schoone vruchten in Gods hoff heeft gheplant,
Daer na volghens sijn beroop,
Nam by vlijtich sijnen loop,
Na Ethiopien,
Hy en vondt gheen swarigheyt,
AI is dat bet verde leyd,
Op de Cust van Incfic:n.
5> Passerende Egypten, met aide wildernis,
Soo ist dat by ten laetsten ter plaets ghecomen is,
Daer dat den Besneden was,
Die op sijnen Waghen ]as,
En t'Doopsel werdt vereert
Van Phillippus, die hem heeft,
Minnelijcken en beleeft,,
In sijn huys ghelogeert.
6> Hy vond' aldaer ter stede, twee Toovenaers te zijn,
Daer door de Burgers werden gequelt met groote pijn,
D'een int hooft, d'ander int been,
Dees verminckt in al sijn leen,
En tot meerder ghevaer,
Deden zy door Toovery,
Daer twee draecken komen by,
Als om te vernielen haer.
7> Alleen met t'heylich Cruyce over haer lier te slaen,
Heeft den Apostel dese beesten van daer doen gaen,
Hier mee kreegh by aen sijn sy,
d'Herten vande Burghery,
Soo de deucht altijdt treckt,
Noch meer als by d'Conincx Soon,
d'Erfgename vande Croon
Vander doot heeft op gheweckt.
8 Dit wonderlijck Mirakel dat noyt en was ghesien,
Dat door de Toovenaren niet had kunnen geschien
Heeft den Coningh doen verstaen,
Om tgheloof te nemen aen
En sijnen Soon daer by,
Soo oock de de Coningin,
Met al d'Coninckx hof ghesin,
En veel vande Burghery.
9> Wel drie-en-twintich jaren heeft by aldaer verkeert,
Waer door veel duysent Sielen t'geloof hebben aenveerdt,
Hy heeft noodich in die tijdt,
Vele Bisschoppen ghewijt,
En veel Kercken ghebout,
Oock veel Priesters die in noot,
Gaven haer tgeestelijck broot,
Tot haer zielen onderhoudt.
10> Maer als Iphigenye des Coninckx Dochter hadt
d'Apostel hooren leeren, wat dat daer voor een schat
Inde Maeghdelijcke staet
Was verborghen, met sijn raet,
Heeft sy then aengheveert
Met twee hondert Maechdekens,
Die haer jonghe hertekens,
Godt hebben gheconsacreert.
11> Den Broeder van den Coningh, wert Coningh nae sijn doot,
En siende dat dees schoone dochter haer soo op sloot
Dien by wenste tot een vrou,
Badt d'Apostel dat by wou,
Haer raden tot then staet,
Hier op ghenoot in Sermoen,
Als die tselve soude doen,
Heeft aldaer int langh vervaet.
12> Hoe Godt den Huwelijcken staet selfs hadt ingheset,
Tot onderhoudt der menschen, maer inde nieuwe Wet
Waren de Maeghdekens teer,
d'Eyghe Bruyts van onsen Heer,
Dus kond by mercken ras,
Wat een dienaer meriteert,
Die sijns Heeren Vrou begheert
Soo Iphigenie was.
13> Den Coningh seer verbolgen van tgeen by hadt gehoordt,
Die heeft hem Misse doende aenden Autaer vermoort
En om dat de Maghet wijs,
Niet wou volghen sijn advijs,
Stack by t'Clooster aen brandt,
Godt gaf hem een Lasery,
Dat by als in Raserny,
Hem selfs doode met sijn handt.
<H 131>
<C VANDE H. APOSTELEN SYMON ENDE IUDAS >
<C 28. October.>
1> Tis voorwaer een groote schade
Datmen niet perfeckt en weet,
Alle de vermaerde daden,
Die noch blijven in secreet,
Van die Hemelsche Ghesanten,
Die trompetten van Gods Woordt,
Al die Wereldt door ghehoort.
Wat dat sy aen alle kanten,
Hebben vroomlijc uyt ghestaen,
En tot Godes dienst ghedaen.
2> 'tIs Waer Simon Cananeus
Is een meghesel gheweest
Van ludas ghenaemt Thadeus,
Doch men nieuwers niet en leest,
Wanneer dat sy zijn gheroepen
Om Apostelen te zijn
Van den Heer Iudas Cousijn,
De Schriftuer doet ons maer open,
Wanneer sy d'Apostlen telt,
Dat sy haer daer onder stelt.
3> Dan dat machmen seker weten,
Dat sy in het Predic-ampt,
Haer seer wel hebben gequeten,
Ende vromelijck gecampt,
Dat sy in des Heeren schuere,
Hebben veel vruchten ghebracht
Ondertusschen oock ghewracht
Veel Miraculeuse curen
Tot bevesting van de Leer,
Haer bevolen van den Heer.
4> Dese brave Capiteynen
Hebben de bedriegh'lijckheyt
Van de vleyende Sireynen,
Nade waerheyt uytgeleyt,
Met haer leering en Exempel
Vele Heydenen ghesticht,
Ende door 'tgheloof verlicht,
En den Sathan uyt sijn Tempel,
En d'Afgoden met haer wet
Wtghejaeght, en afgheset.
<V 5> Simon heeft zeer schoone saecken
In Egypten landt gedaen,
Met ziecken gesont te maecken,
Ende Creup'len te doen gaen,
Met de dooven te doen hooren,
Alles tot geen ander endt
Als dat Godt sou syn gekent,
En dat die waren verlooren,
Onder 'sDuyvels slaverny,
In Godt zouden werden vry.
6> Hy heeft oock die Africanen,
Daer de zantzee soude zijn
Die Evangelische Vane,
Opgerecht, selfs int aenschijn,
Vande groot' Afgoderye,
Die het Volck deed' aende Son,
Genaemt lupiter Amman,
Men seyt dat hy na dees tyen,
Oock in Ereg'lant heeft geleert,
En in Persen na ghekeert.
7> Iudas preect' eerst in ludeen,
Onbeschroomt sijn meesters woort
En van daer in Idumeen,
In Samarien en voort,
Inde Syriers groote Steden,
En int heet', en dorre zandt,
Van het wilt Arabisch landt,
Van daer soud' hy zijn getreden,
Na Mesopotamien,
En ten laest' in Persien.
8> Alwaer dees Apost'len t'samen
In een vast geloof vereent,
Op een nieu de strijt aennamen,
Teghens die waren versteent,
Om die Goddelijcke eere,
Schandelijck te gheven een
Afgodts Beelt van hout off steen,
En die met Duyvels besweeren,
Veynsden als off Son en Maen,
Aen haer waren onderdaen.
9> Godes eer hier triumpheerde,
Den Tempel van Son en Maen,
Storte in de gront ter eerde,
Door'tghebedt by haer ghedaen,
Waer door dat vele verleyde,
Na d'Apostelen vermaen,
Het geloove namen aen,
Maer sy werden alle beyde,
Van de Priesters als met kracht
In een weerwraeck omghebracht.
<H 132>
<C VAN DEN H. MARTINUS BISCHOP >
<C 11. Novembris. Anno 402.>
1> Ter eeren van eenen Peerle der Prelaten,
Moet ick singen in melody,
Zijnde de glory des Priesterlifcken state,
En den Regel van de Clergy,
Den Edelen Confesseur,
Der Monnicken formateur,
Wiens overtreffelijcke wercken,
So seer werden geadmireert.
Uwe deuchden O Martin,
Schijnen haest gelijc te zijn,
Die vande Hoofden van Gods Kercke,
Diese eerst hebben gefondeert.
2> Dit Paragon is van Edele personen,
In het Dorp van Sabarien,
Eerstmael gheboren, dan long zijnde gaen wonen,
Te Pavy' in Italien,
Sijnde maer thien Iaren out,
Heeft hy hem selven wel verstout
Als Leerling in te laten schryven,
Ende diende Godt heymelijck,
Sijn Vader die op dat pas,
Een Roomsch Velt-overste was,
Wou dat hy Soldaet soude blijven,
Inden dienst van het Roomsche Ryck.
3> Tlichaem gedwonghen sich tot den Crijch te geven
Sachmen hem niet te min met vlyt,
In Godes dienste seer heylighlycken leven,
Ende schouwen het quaet altyt,
Lichtveerdige Compagny,
Was hem eene slaverny,
Dus was hy altyt inde kercke,
Met een groote aendachticheyt
Sijnde in soo teere Ieucht,
Eenen Spiegel vande Deucht,
En zijne woorden ende wercken,
Vol van alle geesticheyt,.
4> Eens op een winter voor Amiens gecomen,
Soo hy verder vertrecken zou
Heeft hy aldaer eenen Armen mensch vernomen
Naect en beevende vande kou.
Biddend' in syn groote noot,
Om een penninck off stuck broot,
En hy niet hadde om te geven,
Sneed sijn Ryrock int Midden deur,
Aen den armen gaf hy 't een,
Met de rest dect hy de Leen
Hier werdt de spot seer met bedreeven.
Maer Godt hielt voor een groot faveur.
5> Snachs is hem Christus met d'Engelen verscheenen.
Met de helft van den Rock ghecleet,
En sey: besiet eens en is dit niet den ghenen,
Die ghy gist'ren den Armen deed,
En hem doen omkeerende,
Seyde tot de Engele,
Martin maer Leerling in 't gheloove,
Heeft my met desen Rock ghekleet,
Siet hoe Christus selfs neemt aen,
'tGheen den Armen wert ghedaen,
En wil ons van 'tloon niet berooven,
'tGheen den Armen hier wert besteet.*
6> Als dit gheschiedt was heeft hy de Crijgh verlaten,
Om een Christen Soldaet te zijn,
Onder Hilarius den Poitierschen Prelate,
Een vermaert gheestlijck Practisijn,
Die hem wel heeft doen verstaen,
'tgheen de volmaecktheyt gaet aen,
Dan naderhandt door liefd' ghedreven,
Reysd' hy na sijn Vaderlandt,
Daer hy syne moeder weert,
Met veel and're heeft bekeert,
De Vader zijnd' Heydens ghebleven,
En verduystert in't verstant.
7> Hy maeckte buyten Poitiers een kleyn Convente,
Daer hy leefde buyten rumaer,
Alsser een Iongman sterff sonder 't Sacramente
Van het Doopsel, wast al in roer,
Doen men hem met grooten rou,
In den Grave legghen sou,
Heeft hy hem in't ghebedt begheven,
Op het doode lichaem ghestreckt,
Godt die heeft het vyerigh woort,
Van sijn Dienaer aenghehoort,
En gaf den Iongman weer het leven,
Zijnde van der doot opgheweckt.
8> Hy heeft een ander het leven oock verbeden,
Die sijn selven verhanghen hadt,
Soo dat hy werde vermaert in alle Steden,
Als een Gods uytverkoren vat,
En soo gheenen Bisschop was,
Binnen Tours op 't selve pas,
Wert hy met dwang daer toe verkoren,
Met practijck in de Stadt ghebracht,
Als een yeder was verblijt,
Was hy in een tranen strijt,
Want meend' hy 'twas teghen behooren,
Ende boven sijn kleyne macht.
9> Wie sal bedencken wat goet hy heeft ghedane,
In den Bisschoppelijcken staet,
Wassende dach ende nacht sijn bedt met tranen,
Voor sijn volcks sonden en misdaet,
Hy was seer devoot alleen,
En behulpich voor 'tghemeen,
Hy bracht Mari' en Martha t'samen,
Doend' en contemplerende
Der ,Monicken soberheyt,
By de Bischops wackerheyt,
Godt en de menschen aenghename,
Syne wetten haer leerende.
10> Hy maeckt' een Clooster pas buyten de Stadts grachten,
Daer hy Godt diend' in stilligheyt,
Met tachtich Broeders, by daghen en by nachte,
Tot een yeghelijcks dienst bereyt,
Hy heeft vrundelijck ontfaen,
Die van buyten quamen aen,
Wies ende droochden haer de voeten,
En versach haer van alle spijs,
Maer terwijle dat hy haer,
Met spijs tracterende waer,
Ging hy haer zielen oock begroeten
Heel op een gheestelijcke wijs.
11> Hy gaf aen 't lichaem nimmermeer tijt te rusten,
Sliep op d'aerd' in een hayre kleet,
Als die versaeckt had de werelt met sijn lusten,
En hare passien al vertreedt,
In gheluck en teghenspoet,
Altijt eveleens ghemoet,
Tscheen dat de liefde tot den armen
Hem als aene gheboren was,
Als hy eene naecte sach,
'tGheen dat eerst voor handen lach,
Was om de leden te verwarmen,
Daer hy Gods eyghen noot in las.
12> Al was het lichaem op d'aerden, t' allen uren
Was den geest in het Hemels hof,
Hy sach den Schepper in alle Creaturen,
En vermaeckten hem in sijn lof,
Treckend' uyt de Schepselen,
Vele speculatien,
Met welck in 't spreken hy heeft weten
Sijn Discoursen wel te versien,
Hy was in de Kercke me,
Met sulcken devotie,
Dat hy daer noyt en was gheseten,
Maer of staende of op sijn knien.
13> Sijnde vervult met verdiensten en met Iaren,
Met een Koortse seer sterck ghequelt,
Zijn sijn Discipels by hem komen vergaren,
Om te sien hoe hy was ghestelt,
Hy lach in een hayre kleet,
Op de aerd' met asch bespreet,
Biddende sonder op te houwen,
Met een seer vigoureusen gheest!
d'Ooghen na den Hemel toe,
Sonder oyt te werden moe,
Hy socht den Hemel aen te schouwen,
Daer het hert langhe hadt gheweest.
14> Hy sach den Duyvel, die quaed' Enghelsche geeste,
By hem staen, die hem heeft verspiet,
Wat doet ghy hier, seyd' hy bloetgierighe beeste,
Want in my soo en vindy niet,
Met een gaf hy sijnen gheest,
En daer is ghehoort gheweest,
Terstont een Enghelsche Musijcke,
En sijn maghere dorre Leen,
Bleven seer schoon int ghesicht,
Als met Gods glory verlicht,
En is soo triumphant het Rijcke
Van sijn goeden Heer inghetreen.
<H 133>
<C VAN DEN H. ANDREAS APOSTEL >
<C 30. Novembris.> Anno 62.>
1> Na dat d'Apost'len treurich, met den Heylighen Gheest,
En met bet licht der liefden Gods, zijn bekleet gheweest,
Hebben sy eerst Gods wet aldaer verbreyt,
Daer na haer door de gantsche weerlt verspreyt.
2> Andreas d'aldereerste Discipel van den Heer,
Die ging eerst aen de Scyten verkondigen sijn Leer.
Aen die van Tracien en Grieckenlandt,
Tot dat by hem laetst in Achayen vandt.
3> Al gheeft ons die History niet seker te verstaen,
Al 'tghent den ApoStcl over al heett ghedaeu,
Soo ist nochtans datmen voorseker acht,
Dat daer veel tot 'tgheloove zijn ghebracht.
4> Tot Patras in Achayen zijnde ghearriveert,
Hebben daer vele duysent S'ielen'tgheloof aenveert,
Het licht van 'theyligh' Euangelie,
Als eene Son haer hert doorstralende.
5> Egeas sulcx verstaende heeft alle weer ghedaen
Met dooden en tormenten Gods werc te wederstaen,
Dies is Andreas selfs by hem ghegaen,
En stoutelijck aldus ghesproken aen:
6> Tis recht dat, O Egea, ghy die hier Rechter zijt,
U Rechter in den Hemel regnerende belijdt,
Den waren Godt te wesen, ende dijn
Goden versaeckt, dat doch gheen Goden zijn.
7> Sijt ghy die onse Goden Tempels verdestrueert?
Seyde Egeas, en selfs een nieuwe Secte leert,
Hier op heeft hem d'Apostel uytgheleyt,
Al de mysterien van ons saligheyt.
8> Hoe Christus mensch gheworden uyt liefden niet uyt noot,
Aen't Cruys voor onse sonden gestorven was de doot,
En soo hy 't Cruys met eenen hooghlijck prees,
En van de kracht van 'tselv' hem onderwees.
9> Seght dat seyd' hy, den genen, die sulcx houden voor goet,
Maer soo ghy aen de Goden gheen offerhande doet,
Soo sal ick u aen 'tselve Cruys doen slaen,
Waer van ghy nu soo hooghlijck doet vermaen.
10> Ick Offer alle daghe aen Godt niet eenen Ram,
Geen vleys van stier, off Bocken, maer 't onbevteckte Lam.
Twelck als het is ghenutticht, op dat pas,
Blijft het gheheel soo alst te voren was.
11> Den Rechter deed hem geeslen, verbittert int gemoet,
Soo dat zyn heele Lichaem niet scheen te zyn als bloet,
Daer na aen t'Cruice binden met een tou,
Om dat sijn pijn te langher duren sou.
12> Ick groet u dierbaer Cruyce riep hy, met herten teer,
Geheylicht door het lichaem en leden van mijn Heer,
Eer Christus door sijn doot u hadt vereert,
Soo was een yeder een voor u verveert.
13> Nu zijt ghy een vermaken, een glory en een lust,
Voor een die om den Heere in uwe armen rust,
Ick koom tot u met blyschap oock ghegaen,
O goede Cruys, en wilt my niet versmaen.
14> Ontfangt my in u armen, die u lang heeft gesocht,
Dat Godt door u ontfanghe, die aen u is ghekocht,
Soo is hy dan twee daghen lang geweest
Eer dat hy aen het Cruys gaff sijnen gheest.
15> Andreas was een mensche ghelijck wy alle zijn,
Nochtans scheen by aen't Cruyce te wesen sonder pijn,
Sijn tonge was wel vleys maer 'tscheen een vlam,
Van 'tgodlijck vyer dat uyt sijn herte quam.
<H 134>
<C VAN DEN H. APOSTEL THOMAS >
<C 21.December. A°.75.>
1> Christus verresen, is Marie Magdalene
Smergens, en tsavonts aen d'Apostelen verschenen,
Staend' onversiens in't midden van henlien,
maer Thomas wasser doen niet by,
Dus seyden sy,
Wy hebben Christum onsen Heer ghesien.
2> Ten zy, seyd' hy, dat ick aenschou de gaten vande
Naghels, en in sijn Sijde steke mijne hande,
Soo sal ick dat ghelooven nirnmermeer,
Maer als hy acht Wdaghen> daer naer,
Weer quam by haer,
Seyde terstont tot Thomas onsen Heer:
3> Steeckt u vingher hier in, ende besiet dees gaten,
Steeckt u hant in mijn zy, wilt 't ongheloof verlaten,
Maer Thomas antwoorde: Mijn Godt mijn Heer,
Om dat ghy siet ghelooft ghy mijn,
Maer zaligh zijn,
Die oock niet siende volghen mijne leer.
4> Gods wijsheyt heeft gewilt dat Thomas sou failleren,
Om dat hy rakende sijn wonden, ons son leeren,
Dat by waerachtelijck verresen is,
Soo dat sijn ongheloove doet
Ons meerder goet,
Als die gheloofden de verrijsenis.
5> Als hy met d'ander hadt den Heyl'ghen Gheest ontfanghen
En in bet Iootsche landt gepredickt hadt seer lange
Leyd' hy na groot Asien sijnen loop,
Daer by ghevonden heeft de Drie
Coninghen, die
Hij heeft vereert met den Heylighen Doop.
6> Hy sont Thadeus tot Abagarum den Coning,
Die hem de Christen wet uytleyde in sijn wooning,
Soo onsen Heer hem schriftlijck hadt belooft,
Hy reysden in Hircanien,
En Persien,
Daer over al veel volcks in Godt ghelooft.
7> Hy sticht' in Duytslant, en in PaepIans-lant veel kercken,
Hy is oock in Brasil geweest soomen kan mercken,
In Parten, en in Meden, doch wel meest
(Om der Brachmanen ydelheyt,
Tot Godt gheleydt,
Mocht sijn) is hy in Indien gheweest.
8> Hy quam daer in het Lant seer sober in de kleed'ren,
Het hayr lang en gekrult, een vogel sonder ved'ren,
Ongeacht, ongesien daer in het Rijck,
Het aensicht magher ende geel,
't Lichaem gheheel
Wtgheteert was een schaduwe ghelijck.
9> Thomas van buyten slecht, van binnen vol Tresooren,
Van Christus onsen Heer, die liet sijn stemme hooren,
Verklarende der Goden ydelheyt,
Datmen maer eenen Godt en vondt,
Die van dit Rondt
Alleen de fondamenten hadt gheleyt.
10> Dat Christus Iesus was die grooten Heer der Heeren
Wiens wetten en geloof hy haer quam presenteren,
En soo Godt tot bevesting van sijn woort,
Veel wondre dinghen heeft ghewracht,
Heeft dese kracht
Gheopent aen't gheloof een groote poort.
11> Het Eylant Zocator, de stoute Malabaren,
Colon, Caranganor, lieten d'Afgoden varen,
Insghelijcken die van Narsingue fel
En al die in't gheberchte zijn,
Te Calamyn,
En al de kuste van Coromandel.
12> Daer lach een groot stuck hout, in d' haven van die Vlecke,
Dat oock. gheen Oliphanten uyt en konde trecken
Dat haeld' d'Apostel alleen op het Landt
Mits dat het selve dienen sou,
Tot het ghebou,
Van Godes Kerck ontrent de selfde strant
13> Hier in deed' hy een Cruys met dese woorden maken:
Wanneer de Zee den voet van dit Cruys sal gheraecken,
Sullen hier blancke menschen komen die
Het selve woardt dat ick nu Leer,
U sullen weer
Predicken, tot een trooste van u lie.
14> Den Coning Sagamus, met veel van d'Ondersaten
Hebben gelijckelijck d'Afgodery verlaten,
Waer door de Brachmanen met haer ghespuys,
Den heyl'ghen Man hebben ghedoot,
Door eene stoot
Der Lancy, soo hy lach en badt voor't Cruys.
15> Tis oock gheremarqueert wanneer de Portugesen
Wonnen het selfde lant, dat de Zee was gheresen
Aen de voet van het Cruys, en in die noot,
Vonden sy 'theyligh lichaem weer
Met d'halve speer
Waer mede dat d'Apostel was ghedoot.
<H 135>
<C VAN DEN H. STEPHANUS EERSTE MARTELAER >
<C 26. Decembris.> A°.33.>
1> Wie isser oyt geweest,
Die met verstant perfectelijcken heeft bedacht,
'tGeen den heyligen Geest
In de Discipulen des Heeren heeft gewracht
Men kan ten deel de kracht bemereken,
Wt hare wonderlijcke wercken.
2> Den heyl'ghen Stephanus,
Een Man vol van geloof, en van den heyl'gen Geest,
Die om de Naem Iesus,
Binnen Ierusalem gesteenicht is gheweest.
Heeft als Diaken, met ontfarmen,
d'Aelmissene uytghedeelt aen d'Armen.
3> Hy preeckten oock Gods woort,
En heeft dat met soo veel miraklen voortgebracht,
Dat diet hebben ghehoort,
Te seer verwondert van soo Goddelijcke kracht,
God loofden in de wonderheden,
Die hy door sijnen Dienaer dede.
4> Daer waren op die tijt,
Binnen lerusalem veel Natien vergeert,
Die daer werden met vlijt,
In Moyses Wet, yder op sijn manier, gheleert,
Als Libertynen, en die ghene
Wt Asien waren, en Cyrenen.
5> Dies zijn met groot gheluyt,
En groote Compagny van haer bysondere
Ghetreden in dispuyt
Met Stephano uyt spijt van soo veel wondere,
Waer door hy veel van haer afkeerde
Die Christus als Messias eerden.
6> Maer soo sy niet de Geest
Des Heeren, in sijn Dienaer konde wederstaen,
Zijn sy telcken gheweest
Verwonnen, en met schaemte moeten henen gaen,
Waer doors' uyt spijt van sulcx te henghen,
Hem sochten om den hals te brenghen.
7> Sy hebben voortgheset
Valsche ghetuyghen, dat hy soud' hebben gheseyt,
Dat Christus, Moyses wet,
Te niet sou doen, waer over dat hy wert gheleyt
In den Raet, daer de Schriftgheleerden
Hem op dit stuck examineerde.
8> Dewijl hy voor haer staet,
So heeft sijn aensicht als een Engel hem vertoont,
Voor den gheheelen Raet,
Alsoo den heyl'gen Geest die in de ziele woont,
De stralen die van binnen waren,
Wterlijck heeft willen verklaren.
9> Doen opend' hy sijn mondt,
En heeft een schoon oratie voor haer gedaen,
Van 'tgheen gheschreven stondt,
In d'Oude Wet, en quam soo tot op Moyses aen,
Die in sijn tijt klaer hadt gheschreven,
Dat Godt haer een Propheet sou gheven,
10> Maer ghy o Cains zaet,
En onbesnedene van ooren en van hert,
Wt boosheyt wederstaet,
Den heyl'gen Geest, gelijck u Vaders, die verhert,
Hebben vermoort soo veel Propheten,
Die haer sijn komst hebben doen weten.
11> Dien hebt ghy nu ghedoot,
Dit hoorende soo bersten sy byna van spijt,
Van sulcken scherpen schoot,
Maer so hy was vol van Gods geest, heeft hy subijt
Sijn ooghen ten hemel gheslaghen,
Ende ghesien met groot behaghen.
12> Een schoon lichaemlijck licht,
Representerende Gods glory in 't verstant,
En Iesus Christus dicht
By hem, kloeckmoedich staende aen sijn Rechterhandt.
Als een die bystandt wilde doene,
Aen desen vromen Campioene.
13> Verblijt van sulck vertoon,
Riep hy ick sie den schoonen Hemel open gaen,
Ende des Menschen Soon,
Als aen de rechterhandt van Godt den Heere staen;
Hier riepen sy wat wilmen meerder,
Dat sterve desen Blasphemeerder
14> Hy wert buyten gheleyt,
Daer hy ter doot toe van haer is gesteent geweest,
Hy heeft tot Godt gheseyt:
Mijn Heere Iesu Christe ontfangt mijnen Geest,
En toont oock dese u ghenade,
Want sy verstaen niet haer misdaden.
15> Hy badt staende voor hem,
Maer voor sijne Vyanden badt hy op sijn knien,
Godt heeft verhoort sijn stem,
Soo hebben wy oock Saulum in sijn Kerck ghesien,
Dat uytverkoren vat des Heeren,
Die sonder dat hem soud' ontbeeren.
<H136>
<C VAN DEN, H. IOANNES APOSTEL, ENDE EVANGELIST >
<C 27. December.> Anno 101.>
1> Wie soude met een flauwen mondt,
Den diepen afgront
Intreden, van de Godlijcke nature,
Ten waer Godt sulcx hadt inghestort,
Sint Ian op sijn borst
Rustende, boven alle Creaturen,
Deze heylighe Ziel in Godt vergoodt,
Gaende tot den Throone daer Godt is gheseten,
Als een Arent sach in sijn Meesters schoot,
De verburgentheden van sijne secreten.
2> Niemandt heeft de Drievuldicheyt,
Soo klaer uytgheleyt,
Als die 'tghewelft des Hemels heeft doorvloghen,
Die door de kracht van sijn ghesicht,
Wt dat hooghste licht,
Het goddelijcke wesen heeft ghesoghen,
Dat noyt d'Enghelsche Gheesten vaten, tot
Dat dees Conincklijcken Arent dorste singen,
In 't beginne was 't woort, 't woort was by Godt,
't Vleys gheworden woort, is schepper aller dingen.
3> Die met een Arens oogh-opslach,
Sender scheemr' aensach,
Het radt vande eeuwighe Son, mitsgader,
Ghelijck de Sonne-strael voortkomt,
Vande Son voornoemt,
Dat insgelijck het Woort komt van den Vader,
En soo de hette komt van Son en strael,
Dat so ooc voorkomt des heyl'gen Geest presenty,
Van den Vader en Soon, doch altemael,
Onder haer vereenicht, in een schoon essenty,
4> Dit komt al uyt een Visschers mont,
die niet en verstont
Als Visschen daer hy hem mede gheneerde,
Maer als sijn Meester is gheweest,
Den Heylighen Gheest,
Heeft hy ver ghepasseert al de gheleerde,
Want na dat hy eens sijnen loop begon,
Boven alle kracht der Hemelen te stijghen,
Selfs tot den Throone van d' Eeuwige Son,
Mosten alle Plzilosophen voor hem swijghen,
5> Wanneer d'Apostelen beducht,
Al waren gevlucht,
Wanneer de Heer de doot des Cruys ging lijden,
Is loannes alleen gheweest,
Die als onbevreest,
Onder het Cruys stont aen Marias zijde,
Dootlijck benaut en in een sware noot,
Siende sijn goeden Meester in de pijne,
En de Moeder Maria, levende doot,
Gequetst met het sweert des droefheydt, als verdwijnen
6> Den goeden Iesus op die tijt,
In een sware strijt,
Had medelijden met die om hem leden,
En seyde met een soete toon:
Vrou siet daer u Zoon,
En aen sint Ian, siet daer u Moeder mede,
Was oyt yemant van Godt soo seer bemint,
Als Ioannes was, genietende Gods Moeder,
Werdende als sijn Moeders tweede kint,
Erfgenaem met lesus als sijn tweede Broeder,
7> Neemt dan sint tan dit schoon Iuweel,
Voor een erriffdeel,
Niet voor u Vrou, Maistress' of Coninginne,
Maer voor u Moeder, die daer is
Gods moeder ghewis,
Die u als eyghe moeder sal beminnen,
Neemt de Princesse van den Hemel schoon,
En de Keyserrinne van de gantsche eerde,
Wilt haer vrundelijck t'uwen huyse noon,
En als Moeder houden in seer grooter weerden.
8> Neemt deze schoone Dochter dan
Van den Vader an,
De Bruyt des heyl'gen Geest tot uwe Moeder,
Den Tempel der Dryvuldicheyt,
Vol van heylicheyt,
Daer in geleghen heeft u Godt, nu broeder,
Die daer in onse Menscheyt heeft ghetrout,
Voor wien beven al de hooghste Cherubynen,
Wiens schoonheyt met verwondren wert aenschout
Laet sijn Moeder, en de uwe, eene sijne.
9> Sint Ian verrijckt met dit Thresoor,
Eerd' haer na behoor,
Logeerd' en dienden haer met reverenty,
Wie kan bedencken wat faveur,
Hy ghenoot van heur,
Sijnde gedurichlijck in haer presenty,
Die soo vriend'lijcken aende Sondaers is,
Wat en heeft sy niet verkregen sijn persoone,
In kennisse van Gods gheheymenis,
Die sy van haer Soon ontfangen had voor Sone.
10> Als hy na Asien is ghegaen,
'tEvangelisch graen,
Aen d'Ingesetenen aldaer te gheven,
Nam hy de Moeder Godts met hem,
Van Ierusalem,
En die by hem gehouden al haer leven,
Hy stichte seven Kercken daer ter stee,
Als te Smyrne, Sardis, ende Philadelphie,
Te Laodice, en te Pergame,
Binnen Thyatire ende in Ephesie.
11> Maer soo Ephesien op dat pas,
Wel de hooft-stadt was,
Om de vermaerde Kercke van Diane,
En daerom oock de Burghery,
die Afgodery,
Van langerhandt seer waren toeghedane,
Heeft hy veel moyten in het eerst ghehadt,
Om den rechten Godes-dienst met vrucht te planten
In soo een weeldigh' Afgodischc Stadt,
daer Diana wert versocht van alle kanten.
12> Maer wanneer eens de klare Son,
Van Gods woort begon,
Die Afgodische wolcken te doorschijnen,
Ist heel quartier 'twelck hadt gheweest,
Als een wilt Foreest,
Vervult met Lupaerden en wilde Swijnen,
Ghetransformeert in een schoon Paradijs,
En bevochticht met een hemels soeten douwe,
daer by tot Godes meeste eer en prijs,
Vele schoone Kercken dede bouwen.
13> Maer als de Viceroy verstoort,
dit al heeft ghehoort,
Soo sondt by hem nu oudt zijnde na Roomen,
Waer dat by voor Domitiaen,
Wonder heeft ghedaen,
Oock dooden tot het leven weder komen,
Maer den Tyran versmadende Gods macht,
deed' hem in een ketel siedend' Oly setten,
dan bet vyer door Gods wil, verloor sijn kracht,
En den Oly als een dau wert sonder hette.
14> Den Keyser wonderlijck verbaest,
Heeft hem metter haest,
Na 'tEylandt Pathmas gebannen ghesonden,
Waer dat by eerst die van het landt,
Sonder Wet off bandt,
De Leere Iesu Christi ging verkonden,
Daer heeft hy in de Ziel van Godt verlicht,
Den Apocalypsis door Gods Geest geschreven,
Elck woort zijnd' een Sententy van gewicht,
Daer d'uytlegghers alle te kort zijn ghekomen.
15> Hy is t' Ephesien weer ghekeert,
Ende gheregeert,
Na 's Keysers doot, die Asiaensche Kercke,
Doch als by veel goets hadt ghedaen,
Met Iaren belaen,
Nu vol verdiensten ende goede wercken,
Is by levendich in een graf ghegaen,
Dat by op een berch selfs hadde laten graven,
Van waer by met een hemels licht omvaen
Is voorwint ghevaren, na d'eeuwighe haven.
|
|
|
LITURGIE
&CETERA 
