NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

LITURGIE &CETERA Thema's
  Kerkelijk Jaar
Hoofddienst   Getijden   Devotie   Uitingsvormen  

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie

Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis




Het Gezang van Jezus:
Welk gezang werd gezongen bij de instelling van de Maaltijd van de Heer?


In de geschiedenis van de Christelijke hymnodie wordt een belangrijke plaats ingenomen door de beschrijving van het zingen zoals dat te vinden is in Matteus 26:30: “Nadat ze de lofzang hadden gezongen, vertrokken ze naar de Olijfberg. ” Dit is de vroegste beschrijving van Christelijke gemeentezang en het is interessant om te signaleren dat Christus zelf mogelijk de discipelen het gezang bij het avondmaal heeft laten zingen. (Louis F. Benson, Hymnody of the Christian Church, p. 27).

Ditpost-communie gezang was een ritueel gezang, en moet zo ervaren zijn door de discipelen. Zo werd het niet alleen het precedent maar ook de bron van ons kerklied, dat in alle hoofdstromingen die eruit zijn voortgevloeit ook ritueel gezang gebleven is. (Benson, p. 28)

Sinds de instelling van de studierichting van de hymnologie in de 19e eeuw is er veel gespeculeerd welk gezang gezongen werd. De schrijver van de apocriefe Gnostische tekst, De Handelingen van Johannes beschrijft de scene en openbaart het “feitelijke gezang” (Gnosticisme was een richting die als ketterij werd veroordeeld door de vroege Kerk en deze gnostische geschriften maken geen deel uit van de Bijbel):

Jezus zong:

Glorie aan U, Vader! (en terwijl ze een kring vormden antwoordden ze Hem) Amen! Glorie aan U, Charis!* Glorie aan U, Geestt! Glorie aan U, Heilige! Glorie aan Uw Glorie! Amen! We prijzen U, O Vader; We given U dank, O Licht; In Wie geen Duisternis woont! Amen! Waarvoor ik zeg dat we dank zeggen: Ik wil gered worden; en ik wil redden. Amen! Ik wil losgemaakt worden en ik wil losmaken. Amen! Ik wil gebroken worden en ik wil breken. Amen! Ik wil geboren worden en ik wil doen geboren worden. Amen! Ik wil eten en ik wil gegeten worden. Amen! Ik wil horen en ik wil gehoord worden. Amen! Ik wil begrijpen en ik wil begrepen worden. Amen! Ik wil gewassen worden en ik wil wassen. Amen!
Ik wil op de fluit spelen, dans dan allemaal, Amen! Ik wil een rouwlied spelen, rouw dan allemaal, Amen! Ik wil vluchten en ik wil blijven. Amen! Ik wil versierd worden en ik wil versieren. Amen! Ik wil verzoend worden en ik wil verzoenen. Amen! Ik heb geen huis en ik wil huizen hebben. Amen! Ik heb geen tempel ik heb tempels. Amen! Ik ben een licht voor wie mij ziet. Amen! Ik ben een spiegel voor wie mij begrijpt. Amen! Ik ben een deur voor wie op me klopt. Amen! Ik ben een weg voor de pelgrim. Amen! Beantwoord nu mijn dansen! Zie jezelf in Mij die spreek; En als je ziet wat ik doe, zwijg dan over mijn mysteries. Begrijp door te dansen, Wat Ik doe; Van jullie is het lijden van de mens dat ik ga lijden. Jullie kunnen je niet bewust zijn van wat jullie lijden. Als ik niet als de Logos door de Vader gezonden was, gezien wat ik lijd; jullie zagen me lijden; En terwijl jullie het zagen stonden jullie niet stil, Maar jullie werden bewogen, bewogen om wijs te zijn. Jullie hebben mij als rustbank, rust op mij. Wat Ik ben zullen jullie weten als ik vertrek. Wat ik nu schijn te zijn ben ik niet. Maar wat ik ben zullen jullie zien als jullie komen- Als jullie hadden geweten hoe te lijden, dan zouden jullie macht gehad hebben om niet te lijden. Weet dan hoe te lijden, dan zullen jullie macht hebben om niet te lijden. Wat jullie niet weten zal ik jullie leren. Ik ben jullie God, niet die van de verraders. Ik wil in de tijd met een heilige ziel blijven. In mij kennen jullie het Woord van de Wijsheid. Zeg nogmaals tot mij: Glorie aan U, Vader! Glorie aan U, Logos! Glorie aan U, Heilige Geest! Maar wat mij betreft, als jullie wilden weten wie ik was: In een woord Ik ben de Logos die alle dingen danste en die zich helemaal niet schaamde. Ik was het die danste. Maar begrijp alles, en begrijpend zeg: Glorie aan U, Vader! Amen! Amen! Amen!

[*De term, Charis betreft een van deAeons in het Gnostische wereldbeeld. Aeon schijnt te zijn gevormd van de woorden Aei wn (altijd bestaand), en betekent "een emanatie van de goddelijke substantie, die samen en ook eeuwig met de god existeert, het Pleroma een blijvend." - Rev. Wigan Harvey, Irenaeus, cxix., 1857]

Door het Westerse Christendom wordt, het Gezang van Jezus gewoonlijk geïdentificeerd als een vna de Oud Testamentische Psalmen (113-118) die traditioneel bij het Joodse Pasen gebruikt werden en die eindigen met het tweede gedeelte van de Hallel (Psalm 115-118, Hallel-ujah). Zie Het laatste Sedermaal.