NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

LITURGIE &CETERA Thema's
  Kerkelijk Jaar
Hoofddienst   Getijden   Devotie   Uitingsvormen  

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie

Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis




Ritmische en Isoritmische Koralen

Er zijn twee ritmische stijlen voor de Lutherse koralen: Ritmisch en Isoritmisch.

Het Isoritmische ("zelfde metrum") Koraal wordt getypeerd door een regelmatig ritmisch patroon van gelijke notenwaarden met mogelijk langere waarden aan het einde van de regel. Dit is het type koraal dat gebruikelijk was in de 18e eeuw en nu geassocieerd wordt met de harmonizaties van J. S. Bach.

Het Ritmische Koraal heeft gewoonlijk onregelmatige ritmes en wisselende klemtoon. Deze ritmes zijn typerend voor veel van de vokale en instrumentale muziek uit de vroege jaren van de Reformatie (1520-1600). Ritmische koralen werden oorspronkelijk zonder begeleiding gezongen in een vrij snel tempo.

Tot in de twintigste eeuw werden veel van de oudere koralen in Isoritmische vorm gezongen. Daarna verschenen de oudere Ritmische versies in de meeste gezangboeken. Een typisch voorbeeld van een Ritmisch Koraal is het oorspronkelijke ritme van Martin Luther's, EIN' FESTE BURG zoal dat in het Liedboek voor de kerken verscheen (gez 401).

Luister naar verschillende versies van deze bekende koralen (MIDI):

Ritmische versies (typisch voor de periode van de vroege Reformatie 1500 - 1600)

EIN' FESTE BURG (Liedboek gez 401 "Een vaste burcht")
AUS TIEFER NOT (Liedboek gez 19 "Uit angst en nood stijgt mijn gebed")
CHRIST LAG IN TODESBANDEN (Liedboek gez 203 "Die in de dood gebonden lag")
Von Himmel Hoch (Liedboek gez 133 "Ik ben een engel van de Heer")
Nun Danket Alle Gott (Liedboek gez 44 "Dankt, dankt nu allen God)

Isorithmische versies (typisch voor de Pietistische periode 1648-1750)

EIN' FESTE BURG (Liedboek gez 401 "Een vaste burcht")
AUS TIEFER NOT (Liedboek gez 19 "Uit angst en nood stijgt mijn gebed")
CHRIST LAG IN TODESBANDEN (Liedboek gez 203 "Die in de dood gebonden lag")
Von Himmel Hoch (Liedboek gez 133 "Ik ben een engel van de Heer")
Nun Danket Alle Gott (Liedboek gez 44 "Dankt, dankt nu allen God)