NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

LITURGIE &CETERA Thema's
  Kerkelijk Jaar
Hoofddienst   Getijden   Devotie   Uitingsvormen  

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie

Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis




Psalmberijmingen in het voetspoor van Calvijn in Nederland

Beginsituatie tijdens de Reformatie

In ons land waren al verschillende verzamelingen liederen in ornloop.
Zo was heel geliefd de hundel- "Souterliedekens" van Willem van Zuylen van Nyevelt, die in 1540 verscheen, Dit boekje bevatte psalmberijmingen die gezongen konden worden op populaire wijsjes, terwijl er ook andere geestelijke liederen in waren opgenomen.

Er waren op gemeentezang gerichte psalmberijmingen van Jan Utenhove, Lucas de Heere
en Marnix van St Aldegonde. Deze berijmingen hebben het echter moeten afleggen tegen die van Petrus Datheen, die in 1566 verscheen. (Meer over psalmberijmingen in Nederland in die tijd)
Datheen heeft zijn berijming in snel tempo gemaakt, niet alleen vanwege de vervolgingen, maar ook omdat hij vreesde dat de berijming van Utenhove (DE PSALMEN Dauidis) veld zou winnen. Tegen deze berijming had hij bezwaren omdat God daarin met "du" wordt aangesproken. Verder was hij in 1562 in aanraking gekomen met de psalmen uit Genève. Zijn berijming is daarvan een vertaling. Datheen is geen dichter. Hij probeert niet de schoonheid van de franse tekst weer te geven. Het ging hem er alleen om de franse psalmen bij ons zingbaar te maken.Op de Synode van Dordrecht in 1678, - onder voorzitterschap van Datheen zelf -, werd de berijming bindend verklaard. Voor de invoering van de nieuwe geneefse melodieën werd de functie van voorzanger gecreëerd. De berijming van Datheen had waarschijnlijk de meeste invloed, omdat Datheen als persoon grote bekendheid en achting genoot, zijn berijming het volledige psalter gaf en hij de melodieën van Genève volgde.

Klik hier voor de verdere ontwikkeling van de kerkzang in Nederland

TERUG NAAR BOVEN