NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

 LITURGIE &CETERA Thema's
  Kerkelijk Jaar
Hoofddienst   Getijden   Devotie   Uitingsvormen  

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie
Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis



Introductie in de
Griekse (Byzantijnse) Hymnodie


Hymnodie van de Oostelijke (Griekse; Byzantijnse) Kerk tot ca. 950 AD

Zie Links Griekse Hymnodie.

Twee soorten Christelijke gezangen waren in gebruik in de Vroege Kerk:

  • Bijbelgedeelten waarvan aangenomen wordt dat die in de eredienst gezangen werden (zie Vroege Hymnodie)
  • "niet-Bijbelse" gezangteksten. Die zijn overgeleverd omdat vele in gebruik bleven in de have remained in use in either the Oostelijke (Griekse) of Westerse (Rooms Katholieke) kerk

De vroegste niet-Bijbelse gezangen waren in het Grieks maar zijn in het Westen bekend omdat zij in het Latijn vertaald werden voor ca. 300 AD. en deel werden van de Latijnse Liturgie.

Na ca. 300 AD kreeg de Christelijke Kerk twee centra,Constantinopel (Grieks) en Rome (Latijn). De twee "kerken" splitsten pas officieel in 1472 ("Het Grote Schisma."

Vroege Griekse (Byzantijnse) hymnodie kende drie vormen:

  • troparion
  • kontakion
  • kanon

Troparion was een gebed gebruikt als respons rond de psalmen.

Kontakion. Dit was een berijmde preek met soms 18 - 30 coupletten a consistente structuur ed eindigend met een refrein.

Kanon. Dit was een lange en complexe hymne die bestond uit kleinere gedeelten genaamd odes. Er waren gewoonlijk 8 odes (9 gedurende de 40-dagentijd) en elke ode was gebaseerd op een van de Bijbelse (of apocryfe) Kantieken. Elke ode bestond uit 3 - 20 (of meer) coupletten. Daarom was een kanon uiterst lang. [Tijdbeperking en verder comfort speelde geen grote rol voor Orthodoxe Christenen. Orthodoxe diensten duren nog steeds vaak 2 - 3 uur; tijdens die diensten staan mensen of knielen ze op stenen vloeren]

[Zie A Survey of Christian Hymnody, p. 7]

Een belangrijk centrum voor de ontwikkeling van Griekse hymnodie was het klooster Mar Saba. Een aantal bekende gezangschrijvers is hiermee geassocieerd:

Andreas van Kreta (660 - 732)

 

Johannes Damascenus (d. c. 780)

 

Andere schrijvers van vroege Griekse gezangen waren:

Clemens van Alexandrie (c. 160 - c. 215)
Synesius van Cyrene (c. 375 - c. 430)

Een 2e eeuws litugisch handboek geassociaeerd met de vroege Griekse Kerk is bekend als de Didache ("Underwijzing van de 12 Apostelen").

In de vroege tweede eeuw was er een Christelijke kerk in Jeruzalem en een gezang uit de liturgie van die kerk ("De liturgie van Jacobus") wordt nog steeds gebruikt: "Rechter in het licht geheven Liedboek voor de kerken gez 280)].

De Septuagint was de versie van de Bijbel (Oude Testament) die werd gebruikt in de vroege Kerk. De Septuagint wordt door de schrijvers van het Nieuwe Testament geciteerd, en niet de Biblia Hebaica, de Hebreeuwse Bijbel.

[Zie Sing with Understanding, pp. 81 - 85]

Zie Links Griekse Hymnodie.