NOEME WILLEM
VISSER Wie en Waarom

LITURGIE &CETERA Thema's
  Kerkelijk Jaar
Hoofddienst   Getijden   Devotie   Uitingsvormen  

Liturgie

LITURGIEK
Liturgiek TVG

Liturgiegeschiedenis

Joods

Vroeg Christelijk

Oosters Orthodox

Westers Katholiek

Protestants

HYMNOLOGIE

Geschiedenis van de Hymnodie

Oud Joodse Hymnodie
Vroeg Christelijke Hymnodie
Griekse Hymnodie tot 900AD
Latijnse Hymnodie
Lutherse Hymnodie
Calvinistische (Franse) Psalmodie
Nederlandse Gemeentezang
na de Reformatie

Engelse Hymnodie

Muziekgeschiedenis


Kunstgeschiedenis

Prehistorie, Oudheid en Vroege Middeleeuwen
Middeleeuwen
Renaissance
Barok en Rococo
Negentiende Eeuw
Twintigste Eeuw




Christelijke Symbolen: Het Kruis

Symbolische Kleuren in de Eredienst

Symbolisch Bloemschikken

Betekenis Symbolen en Tekens

Oersymbolen

Apostelen en attributen

Heiligen en attributen

In de beeldende kunst.

Het Kerkgebouw

Kerkhofsymboliek

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Kleuren in de eredienst

In de vroeg-christelijke kerk was de kleding de maatschappelijk gebruikelijke kleding. Met name de welgestelde Romeinse burger droeg witte kleding. In de bijbel is wit een feestkleur en de kleur van de reinheid. Daarom worden witte gewaden als gebedsmantels gebruikt. Op afbeeldingen uit de Oude Kerk zien we dat de voorgangers witte kleding dragen. Toen de kerk maatschappelijk aanvaard werd en aanzien kreeg kwam er meer kleur en ritueel, vooral op feestdagen. Daardoor werd een feestdag extra herkenbaar. Paus Innocentius III gaf rond 1200 regels voor het gebruik van kleuren in de eredienst: wit voor de feestdagen, rood voor de martelaarsdagen, zwart voor de boetedagen en groen voor de dagen die over bleven.
In de Reformatie werd alles vergeestelijkt. Versiering (kleur, kleed en beeld) leidde alleen maar af en werd afgeschafd. Dit gold niet voor alle kerken van de Reformatie. De Lutherse en de Anglicaanse kerk kenden wel kleuren. In de 20e eeuw komt er onder invloed van de liturgische beweging weer belangstelling voor kleuren en symbolen in de kerken van de Reformatie.
   

Groen is de kleur van de hoop, van het groen in de natuur dat met leven te maken heeft. Liturgisch gezien is groen de tijd dat er geen feesten zijn (groen=niets te doen).

Rood is de kleur van het bloed van de martelaren en van de vlam van de Geest. Rood wordt gebruikt op Palmzondag bij het gedeelte van de Intocht in Jeruzalem (daarna Paars) op Pinksteren en bij bevestiging van ambtsdragers.

Wit is de feestkleur, het symboliseert ook de zuiverheid. Wit wordt gebruikt in de Kersttijd (Kerst-Epifanie), de Paastijd (Pasen-Pinksteren, Pinksteren zelf=Rood).

Paars is de kleur van de inkeer (ook gebruikt voor boetedoening en rouw). (Purper is de kleur voor een koninklijk gewaad.) Paars wordt als liturgische kleur gebruikt in de weken van de Advent en in de 40 dagen- of lijdenstijd, de voorbereidingstijd voor Pasen).
 


Rozerood: Half Kerst en Paas (3e Advent en 4e v/d 40-dagentijd)