De Stem in de Stilte

Een levende Christelijke traditie

Vanaf het begin hebben Christenen meditatie gebruikt als vorm van gebed naast voorbeden, beden, schuldbelijdenis en lofprijzing.

De meditatie technieken die hier genoemd worden zijn geordend van eenvoudig naar complex. Daarnaast is er een indeling op het gebruik van muziek, verbeelding, en meer traditionele meditatie technieken.

Meditatie betreft Aanwezigheid hier en nu (vergelijk Mystiek), en we laten ons daarvan maar al te makkelijk afleiden. Als je begint en probeert aanwezig te zijn voor God en jezelf, dan dringen zich allerlei andere zaken op: de was moet gedaan worden, de kat gevoerd....... De oplossing is: signaleer dat het gebeurt en kom terug naar hier en nu. Wordt niet kwaad of gefrustreert. Schud het van je af en ga verder. Dit gebeurt vooral in het begin talloze keren. Gaandeweg wordt het makkelijker om hier en nu te blijven en niet naar verleden of toekomst uit te wijken. Wees mind ten opzichte van jezelf. Doe een poging tot mediteren niet af als falen. Langzamerhand groeit de vaardigheid. Voor nog meer praktische dingen vooraf, klik hier.

Een overzicht van Christelijke meditatiewijzen

	Muziek	Verbeelding	Traditionele Meditatie
Voorbereiding:	Ontspannings / Centrerende methoden (Verzameling)
Binnengaan in de Aanwezigheid hier en nu:	Luisteren	Visualisatie	Herhaling
	Zang	Geleide Meditatie	Contemplatie
	Zingen in de Geest	Kything	Aandachtigheid

Ontspannen / Centrerendemethoden— De bedoeling is om present te zijn, aanwezig in het hier en nu. Dit zijn voorbereidende oefeningen voor de eigenlijke meditatie.

• Ontspan in een rustige omgeving: Kies een plek en geniet van wat er te zien is. Het kan een waterval zijn, een zeegezicht, een polderlandschap, een park, een zonsondergang, een kunstwerk, een mooie kerk of welke rustige omgeving dan ook. Neem de tijd om wat er te zien, te horen en te ruiken is te ervaren. Voor een natuurmeditatie, klik hier.
• Lichaams scan: Ik voel.... mijn hoofd voelt...mijn borst voelt... etc. Loop je lichaam langs en voel wat er te voelen is. Klik hier voor een lichaamsscanoefening.

• Verdergaande ontspanning: (span spieren aan en ontspan ze, etc.)

• Focus op de ademhaling Voel de adem je neusgaten in en uitgaan. In het op en neer gaan van de buik en borst.
  Voor buikademhalinsoefening, klik hier. Voor ademhalingsoefening, klik hier.
• Omgevings scan: Ik hoor.., Ik zie ...., Ik ruik......., Ik voel..........., etc. Klik hier voor enige oefeningen in bewust waarnemen.
• Focus op een vast voorwerp of op een geluid. Concentreer je op iets buiten je: bijvoorbeeld een bloem, een schilderij, een kaars, een crucifix, een ikoon of het geluid van water, wind, or verkeer. Voor objectmeditaties, klik hier.
• Voor bijbelse beeldmeditaties, focus op een afbeelding met ondersteuning van een bijbelgedeelte, klik hier.
• Doe niets
• Zit zomaar stil

Muzikale benaderingen: Deze worden meestal niet gezien als meditatieve technieken, maar muziek kan een krachtige manier zijn om een meditatieve verbinding met God's Aanwezigheid te leggen.

Luisteren naar meditatieve muziek— Stop met zorgen maken, leg je werk neer, ga zitten of liggen en luister naar ontspannende muziek. Dit kan gebruikt worden als voorbereiding voor meditatie.

Luisteren naar muziek kan ook als bewustmakingsoefening gebruikt worden

Zang Vroege Christenen aanbaden God met gezongen (gecantileerde) gebeden. Een paar vormen in het verlengde hiervan:

• Ambrosiaans gezang
• Gregoriaans gezang
• psalmodie (het cantileren van gezangteksten)
• Hildegardiaanse zang
• Byzantijnse zang
• Russisch en Grieks Orthodoxe zang.
• Taizé (herhalings)
• Iona (herhalings) zang .

Luisteren naar een muzikale bewerking van een Bijbelgedeelte: Passion, Stabat Mater, Messiah, Oratoria etc.

Zingen in de Geest— In sommige Pinksterkerken of Charismatische gemeenschappen wordt in tongentaal gezongen.

Methoden die gebruik maken van Verbeelding.

Deze technieken combineren elementen van de focus technieken die hierboven beschreven worden maar zij beogen Godservaring, bijvoorbeeld een directe ervaring van Zijn Liefde, een ingeving en gebruiken als ingang de verbeelding.

Visualisatie (verbeelding) (Dit is onderdeel van het meeste dat volgt. Talloze variaties zijn mogelijk.)
Hierbij wordt verbeelding gebruikt als hulp tot geestelijke ervaring. Al de volgende methoden gebruiken visualisatie als bouwsteen. Mogelijke visualisaties zijn talloos. Hier een paar mogelijkheden:

• Stel jezelf voor in een vredige situatie.
• Stel je een bol van licht voor
• Stel jezelf voor in een bijbelverhaal.
• Stel jezelf voor dat je het lijden van iemand deelt.
• Stel jezelf voor als boom
• Stel jezelf voor als een kiezelsteentje dat in een meer valt. Het meer is God.
• Stel jezelf voor in de nabijheid van God.
• Stel jezelf God voor binnen in je [als vuur, als water, als licht].  Of "zie" God in je hart, je bloed, je adem, etc.

De meeste verbeeldende technieken gaan terug op Ignatius van Loyola (1491-1556). Deze geeft in zijn Geestelijke Oefeningen aanwijzingen voor de meditatiebeoefening. Mediteren is bij hem op biddende manier de Schrift lezen en zich toe-eigenen. Inleving in Schriftgedeelten staat daarbij centraal, in het bijzonder Schriftgedeelten die het leven en sterven van Jezus betreffen. Daarbij moet je dan zelf deel gaan uitmaken van het verhaalde gebeuren. En Jezus willen navolgen. Voor een Ignatiaanse oefening, klik hier.

Geleide meditatie —Zie boven, maar met iemand die je visalisatie leidt, er je doorheen praat etc. In geleide meditatie zit normaal een opbouw en dynamiek Zo zou je in een geleide meditatie van de ene naar de andere plaats kunnen gaan, vragen stellen en proberen een antwoord te horen etc. Je zou iemand kunnen "ontmoeten" die je iets laat zien, of onder ogen laat zien Geleide meditaties hebben vaak een doel, zoals innerlijke genezing, lichamelijke genezing, of Gods wil zoeken, etc.

Kything— Het oude Schotse woord, "kythe," betekent "zichtbaar maken." Als vorm van Christelijke meditatie is het de liefdevolle geestelijke verbinding met God ervaren, of met de natuur, heligen, etc. Vaak is zelfs mentaal gesprek mogelijk. In hun boek over dit onderwerp, Kything: The Art of Spiritual Presence, beschrijven Berne en Savary drie eenvoudige stappen:

1. Centreer jezelf in God.
2. Focus vol liefde op God of de persoon of het ding waarmee je wilt de verbinding wilt ervaren
3. Maak contact door visualisatie.

Dit is een krachtige manier om je verbinding met de Heer te ervaren en de "gemeenschap der heiligen" de gemeenschap van alle schepselen in God.  Als eenmaal contact gemaakt is kun je met elkaar in gesprek gaan. Als je bijvoorbeeld aan het kythen gaat met een heilig persoon of met Christus, "spreek" met hem en luister naar zijn respons. Dit is een vorm van meditatie waarbij de verbeelding een grote rol speelt. Voor meer, klik hier.

Traditionele Meditatie technieken:

Herhalings technieken — Herhalings methoden zijn betrekkelijk eenvoudig. De kalme herhaling van een woord, frase, of korte bede kalmeert de geest en stelt je in de gelegenheid om de heilige aanwezigheid van God te beleven.

• Adem gebeden Vele mogelijkheden, in stilte of zacht gesproken. Inademend bijvoorbeeld: Uw vrede en uitademend alles wat je dwars zit. Deze oefening kan samengaan met lichamelijke oefening zoals wandelen, yoga, of tai chi.
• Mantra Een gebed dat rustig, langzaam en aandachtig een bede of woord zoals "Maranatha," (>>Fr. John Main) of "Mijn God en mijn Al" ( Franciscus) herhaalt. Veel many mantras zijn ook ademgebeden, in stilte herhaald op de regelmaat van de ademhaling.
• Het Jezus gebed Misschien wel het meest gebruikte Christelijke mantra gebed dat al 1600 jaar in de Oosterse kerken gebruikt wordt. Er zijn veel variaties, variërend van: "Heer Jezus Christus, Zoon van God, ontferm U over mij, zondaar," tot gewoonweg de naam Jezus. Traditioneel gaat men door drie stadia: overluid bidden, in stilte bidden en in het hart bidden.
• Rozenkrans gebed Het polpulairste Rozenkrans gebed (de Dominicaanse Rozenkrans) reflecteert over vijftien scenes uit het leven van Christus, waarbij een aantal gebeden herhaald wordt. Het is waarschijnlijk het beste hierbij ook visualisatie te gebruiken. Er zijn ook andere Rozenkransen, zoals de Dalriadiaanse Rozenkrans, de Fiat Rozenkrans, De krans van de Heilige Genade (Divine Mercy Chaplet) en de Franciscaanse Kroon, de Anglicaanse Rozenkrans, en de Oosters Orthodoxe gebeds kralen. Zels Boedisten, Hindoes, en Moslims gebruiken gebedskralen voor meditatieve herhaling van mantras of van de namen van God. Voor een overzicht van verschillende soorten rozenkransgebeden: Various Chaplets

Contemplatieve technieken Deze vereisen gewoonlijk een rustige plaats. "Contemplatie" heeft in de traditie van Christelijke meditatie een specifieke betekenis. Het doel is de aanwezigheid van God te ervaren.

• Langzaam bidden Theresia van Avila beval deze methode aan aan een andere non: Bid het Onze Vader, maar neem een uur om het te bidden. Besteed een paar minuten om binnen te dringen in elke frase, totdat het echt het gebed van je hart wordt en jij het gebed wordt.
• Contemplatief gebed, of Contemplatie is de rustige liefhebbende aanwezigheid bij God. Dit is waarschijnlijk de moeilijkste soort van meditatief gebed omdat je niet een bepaalde ervaring zoekt, een gedachte, woord, of gevoel, maar allen God. Het idee in de contemplatie is om er enkel te zijn, en enkel lief te hebben, zonder per se te mediteren of zelfs te denken. En door enkel bij God te zijn en God lief te hebben breng je "quality time" met God door, de bron van je bestaan. De bron par excellence over dit onderwerp is de spirituele classic, The Cloud of Unknowing.

• Gewaarwording van het zijn Dit is de methode die voorgesteld wordt door het vervolg op The Cloud of Unknowing, The Book of Privy Counseling. Begin met eenvoudige gewaarwording dat je bent, dat je bestaat, hier en nu. Ervaar je zijn, en rust daarin. Het tweede stadium is dit: als je je bewust wordt van je bestaan, realizeer je dat God je bestaan is, en rust in de gewaarwording van zijn bestaan, het met jou gedeelde bestaan.

• Centrerend gebed Populair in veel Rooms-Katholieke kringen, is een specifieke techniek van contemplatief gebed die korte "gebedswoorden" zoals "God," "liefde,""Geest," of "Jezus" gebruikt om de geest tot rust te brengen als afleidende gedachten zich opdringen. Men kan ook een mentaal beeld gebruiken als "gebedswoord." Klik hier voor de 3 goude regels. Klik hier voor een centrerende oefening.

• Lectio Divina "Geestelijke Lezing" van de bijbel of andere geestelijke teksten. Dit is een combinatie methode die eeuwenlang gepraktizeerd is door Benedictijnen en Trappisten. De vier stappen van de lectio divina verbinden het lezen van de Bijbel, gebed, visualizatie en contemplatie. Gewoonlijk wordt een kort tekstgedeelte aanbevolen, een enkele zin of slechts een woord.
  • Lezen (lectio) Lees langzaam tot een woord op vers je treft.
  • Bidden (oratio) Herhaal het biddend, vraag om Gods hulp en zijn aanwezigheid om er iets mee te doen.
  • Meditatie (meditatio) Dit kan meerdere dingen zijn, van een "langzaam gebed" tot visualisatie. Als de passage een scene uit het Evangelie is, zou je jezelf in het verhaal kunnen verbeelden, in gesprek met Christus en anderen. Als het een uitspraak is zou de meditatie het éénworden met de uitspraak kunnen zijn.
  • Contemplatie (contemplatio) Rusten in God. Zie contemplatie. Voor Lectio Divina oefening 1, klik hier. Voor Lectio Divina oefening 2, klik hier.

Aandacht technieken Dit soort aandacht brengt de meditatie een niveau hoger, verder dan de plaats waar je de meditatie uitvoert, je gewone leven in. Het doel van de aandachtigheid is om je leven aandachtig te leven in de Aanwezigheid van God, en niet de hele dag te "slaapwandelen". God is altijd bij ons, maar we zijn ons dat niet bewust zonder deze aandacht. Aandachtigheid maakt alle tijd heilige tijd.

• Hier en nu zijn. Wees je bewust waar je bent, wat je doet, wie je bij je hebt. Focus op het hier en nu.
• Aandachtsoefening
• Iedere handeling is een rite. Houdt zoveel mogelijk het gevoel voor het heilige van de meest gewone taken.
• Iedere handeling is een gebed. Wijdt gewone handelingen zoals rennen, wandelen, het schoonmaken van een kamer als gebed om een vriend te helpen, de vrede te bevorderen, etc. Als je pijn hebt, wijdt dat als een persoonlijk offer aan God of als een gebed voor iemand.
• Oefen de aanwezigheid van God Houd een aandachtig bewustzijn van de aanwezigheid van God de hele dag door.